TEZ NEDİR? TEZ KONUSU NASIL BELİRLENİR?
Tez yazmak, aslında en eğlenceli lisansüstü eğitim parçasıdır. Bir tez yazma aşamasına geldiğinizde aldığınız tüm eğitimin fikrinizle harmanlanarak ortaya koyduğunuz bir tezi çalışmak gibisi yoktur.
Kimler tez yazar?
Tez yazmak temel olarak makale yazmak, kongre bildiri ortaya çıkarmak, bir derleme yazmak gibi tüm akademik çalışmaların alt yapısı ile benzerdir.
Bu yüzden bir araştırma yapmaya karar veren hemşire de olsanız, bir yüksek lisans öğrencisi de olsanız hatta doktora öğrencisi dahi olsanız tez yazmak konusunu bilmeniz gerekir.
Lisans öğrencileri; bir araştırma veya tez konusunda çalışabilirsiniz. Hocanızın hazırladığı bir tez de de yer alabilirsiniz. Kongre için bildiri de yapabilirsiniz. Ancak tek başınıza oturup bir bildiri veya tez hazırlamak olmaz. Bunun nasıl olacağına ileride değineceğiz.
Hemşireler; mesleğinizi icra ederken de bir tez yazabilir veya çalışmasını yürüten bir ekip içerisinde olabilirsiniz.
Yüksek lisans, doktora öğrencileri; eğer bir yüksek lisans öğrencisi iseniz ve tezli bir bölüm okuyorsanız zaten zorunlu olarak bir tez yazmalısınız. Bunu yaparken danışman bir hocanı ile beraber çalışıp kendi tezinizi yazabilirsiniz. Ayrıca yüksek lisans öğrencisi eğer tezsiz bir bölümde okuyorsa, gene kendisinden bir makale, derleme veya araştırma yazısı istenebilir, bu da tez yazma ile aynı temellerde bir çalışmadır.
Tüm bunların yanında lisansüstü eğitim gören biri ulusal ve uluslararası dergi ve kongrelerde bildiri veya makale yayınlaması akademik kariyeri için olmazsa olmazlardandır. Bu kimi lisansüstü eğitimlerde zorunlu olarak istenir.
Şimdi sizlere tez nedir açıklamaya çalışacağım. Biraz kalıp dışı olacak ama, genellikle tez dendiğinde şu terimler ortaya çıkar;
Hipotez, HO hipotezi, H1 hipotezi.............. bu terimler elbette önemli yeri gelirse açıklayacağız.
Tez nedir?
Bir tez ifadesi, neye inandığınızı ve neyi kanıtlamak istediğinizi açıklar. İyi bir tez ifadesi, bir araştırma projesi ile bilinen gerçeklerin yeniden anlatılması arasındaki farkı ortaya koyar.
Bu aslında şu demek, bir tez fikri arıyorsunuz, ortaya bir tez ifadesi koydunuz, bu ifade zaten bilinen bir şeyi tekrar ederse tezin başarısı düşük olur.
Örnek verelim;
Çocuk acil de 38 derece üstü gelen çocuklar ateşli olarak kabul edilir. Siz bunu araştırırsanız ve bu konudan bir tez çıkarmaya çalışırsanız zaten bilinen bir gerçek etrafında dönüp durmuş olursunuz.
Çocuk acile gelen 38 derece üzeri ateşin diş çıkarma ile ilişkisini araştırdığınız bir tez ise nispeten daha iyi olur çünkü daha az bilinen bir durumu açıklamaya, araştırmaya yöneliktir.
Çocuk acile gelen 38 derece üzeri ateşli çocukların havale geçirme olasılığı ile ilgili bir tez araştırırsanız bu biraz daha karmaşık bir araştırma olmuş olur. Artık teziniz bir projeye dönüşmeye başlar.
Geçici tez
İyi bir geçici tez, aradığınız bilgiye odaklamanıza yardımcı olacaktır. Ama acele etme! Önemli veya önemli soruları tanımlamak için bir konu hakkında yeterince bilgi sahibi olmadan önce çok fazla arka plan okuması yapmanız gerekir.
Kanıtları incelemeden önce bir konuda nasıl durduğunuzu bilemezsiniz. Araştırmanıza, kanıtların nereden geldiğinden emin olana kadar rafine etmeye devam edeceğiniz çalışan, ön veya geçici bir tezle başlayacaksınız.
Tez cümlesi genellikle giriş paragrafınızın sonunda bulunur. (Giriş paragrafı tezin içeriğini belirlemeye yarar.)
Unutma, okuyucun tezini arayacak. Açık, güçlü ve bulması kolay olmalı.
İyi bir tezin özellikleri:
- Bu, tartışmalı olmalı, insanların makul şekilde aynı fikirde olamayacakları tartışmalı bir nokta öne sürmeli.
- Güçlü bir tez kışkırtıcıdır; bir tavır alır ve sunacağınız tartışmayı haklı kılar.
- Belirlenen proje biçiminde yeterince ele alınabilecek bir konuya odaklanır.
- Spesifik ve odaklanmış. Güçlü bir tez, “… hakkındaki her şeyi…” tartışmadan bir noktayı kanıtlar.
- Kanıtlara dayanarak kendi sonucunuzu açıkça ortaya koyar. Not: Esnek olun. Kanıt sizi ulaşamayacağınızı düşündüğünüz bir sonuca götürebilir. Tezini değiştirmen sorun değil!
- Okuyucuya, çalışmanız boyunca rehberlik etmesi için bir harita sunar.
- Karşı argümanları öngörür ve çürütür.
- İçerisinde "öyle görünüyor" gibi cümle olmaz, bunun yerine muğlak bir dil kullanır.
- İçerisinde bir kişilik "İnanıyorum", "Bence" gibi cümle olmaz.
- Bu tez ne işe yarar ? veya kimin umrunda? Mesela," insanlar alkolün etkisinde iken (sarhoşken) araba kullanmaktan kaçınmalı ", konusunda, yok canım olur mu öyle şey diyen biri çıkar mı? Muhtemelen hayır değil mi? Tez konusu da ilgili toplumu ilgilendirmeli ve karşı çıkılmayacak kadar kanıtlı ve net olmalı.
Bir tez için basit denklemler şuna benzeyebilir;
Özel konu + Tutum / Açı / Argüman = Tez
Ne tartışmayı planlıyorsunuz + Nasıl tartışmayı planlıyorsunuz = Tez
Kesin tez
Acaba tezin geçici mi yoksa kesin tez mi, yani tezin artık kesinleştiğini veya değişmesi gerekip gerekmediğini nasıl anlarsınız?
Bu testi deneyin:
Bu testi deneyin:
- Tez, “Nasıl?, Neden)” Diye sormak için makul bir okuyucuya ilham veriyor mu?
- Makul bir okuyucu için "Öyleyse ne?" mi dedirtiyor yoksa "Kimin umrunda?" mı dedirtiyor.
- Tez, "hepsi" veya "hiçbiri" veya "her biri" gibi genel kelime öbeklerinden ve / veya kapsamlı sözcüklerden kaçınıyor mu?
- Tez okuyucuyu konu cümlelerine yönlendiriyor mu (tezini kanıtlamak için gerekli alt konular)?
- Tez, istenen proje veya proje uzunluğunda yeterince geliştirilebilir mi?
Bu sorulara "EVET" cevabı veremiyorsanız, teziniz hala geçici bir tezdir.
Tez konusu belirleme
Bir konu seçin: televizyon şiddeti ve çocuklar
İlginç bir soru sorun: Televizyon şiddetinin çocuklar üzerindeki etkileri nelerdir?
Soruyu bir tez haline getirin: Televizyonda şiddet, okul öncesi çocuklarda saldırgan davranışı arttırır.
Unutmayın, bu argüman “geçici” tezinizdir. Okurken, araştırırken tezinizi etkileyebilecek kanıtlar keşfedebilirsiniz. Tezini gözden geçirecek belkide aksini savunarak kesin tezinizi ortaya koyacaksınız.
Araştırmanıza rehberlik edecek örnek sorular listesi oluşturun:
- Ortalama küçük çocuk haftada kaç saat televizyon izliyor?
- Bir "şiddet içeren" programı nasıl tespit ederiz?
- En çok hangi tür programlar şiddetlidir?
- Çocukları şiddet programları izlemeden önce ve sonra gözlemleyen bilimsel araştırma çalışmaları var mı?
- Temasa geçebileceğiniz uzmanlar var mı?
- Bu soruyu araştırmaya hangi büyük gruplar katılıyor?
Şimdi örneklendirelim. Hangisi bir tez?
- Okulu bitirdiğimde şef olmak istiyorum
- Hem aşçılar hem de aşçılar güzel yemekler hazırlayabilseler de, aşçılar eğitimdeki, mesleki bağlılıktaki ve sanattaki aşçılardan farklıdır.
- Su raftinginden hoşlanıyorum.
- İlk su rafting deneyimi vücuda ve ruha meydan okuyabilir ve bir ergeni bir yetişkine dönüştürebilir.
Bu ilk konumuzda sizlere tez hakkında genel bilgiler verdik. Bu bilgileri verirken karmaşık terimlerden uzak kalmaya ve örneklendirmeye çalıştık. Tez konusunda yazılarımız gelecek.
Başından sonuna kadar tez konusuna değineceğiz. Yorum yapmayı unutmayın. Sevgilerle....
Yorumlar