İlk yardım, herkesin yapabileceği ve yapması gereken en erken ve en kolay yönetimdir. Bununla birlikte, tüm insanlar doğru ilk yardım önlemleri konusunda iyi bilgilendirilmemiş ve iyi eğitimli olmadığından, birçoğumuz yalnızca duyduğumuz ve geleneksel yöntemlere göre ilk yardım uygularız.
Bizler hemşire olduğumuz için tabi ki eğitimli birer ilk yardım uygulayıcısıyız. Bu yazının amacı sizlere eğitim vermek değil, halk tarafından en çok yapılan hataları yazdık. Bizlerde aynı zaman da birer eğitimci olduğumuz için bunları bilmeli ve çevremize yada hastalarımıza anlatmalıyız.
Ayrıca Okuyabilirsiniz: Hemşirelere Acil İlk Yardım - Pratik Bir Rehber
Çoğu zaman, bu bilgiler kullanılmaz ve ilk yardım tedavisini sağlamada etkili bir yol olmaları için doğru bilimsel çalışmalarla desteklenmez. Bir yaralanmada erken yardım ederken, inanmaya devam ettiğimiz yanlış bilgilerden dolayı yaralının hayatını riske atıyor olabiliriz.
Bu sebeple, aşina olduğunuza inandığım farklı ilk yardım teknikleri hakkında gerçek ve yanlış bilinenler listesi hazırladım:
1. Boğulma
Hata: Heimlich manevrası boğulma olayları sırasında HER ZAMAN gereklidir.
Bilgi: Birisi boğuluyorsa, sakinliğinizi korumalı ve Heimlich manevrasını hemen kullanmamayı düşünmelisiniz.
Herhangi bir ilk yardım tedavisine başlamadan önce değerlendirme çok önemlidir. Boğulma kurbanı, hala konuşabiliyor mu yoksa tamamen tıkanma nedeniyle morarmış mı kontrol edin.
Heimlich manevrası gerekir, ama bu yaralının hava yolu tıkanıklığı kesin olduğunda; tıkanıklığa sebep olan maddeyi yukarı iter ve hava yolunu açar.
Bununla birlikte, eğer mağdur hala konuşabiliyorsa, bu tıkanmanın sadece kısmi olduğu ve normal öksürüğe teşvik etmekle düzelebileceği anlamına gelir. Ayrıca sıvı vermekten kaçının çünkü kurbanın hava yolunu tekrar tıkayabilirsiniz.
Hata: Kanamayı durdurmak için başınızı geriye doğru eğin.
Bilgi: Öne yaslan, burnunu sık.
Tıp uzmanlarına göre burun kanaması her zaman tıbbi bir acil durum değildir. Kanama beş ila altı dakika sonra durmazsa, o zaman profesyonel yardım istemeniz gerekebilir.
2. Burun kanaması
Hata: Kanamayı durdurmak için başınızı geriye doğru eğin.
Bilgi: Öne yaslan, burnunu sık.
Tıp uzmanlarına göre burun kanaması her zaman tıbbi bir acil durum değildir. Kanama beş ila altı dakika sonra durmazsa, o zaman profesyonel yardım istemeniz gerekebilir.
İlk yardım için, yaralıdan öne doğru eğilmesini ve burnunu kemiğin hemen altından sıkıştırmasını isteyin. Kafayı geriye doğru yatırmak, özellikle ağır kanama olduğundan şüpheleniliyorsa, yaralının daha fazla tehlikeye girmesine neden olabilir.
Hata: Sıcak kompres uygulayın.
Bilgi: Soğuk kompres uygulayın.
Sıcak kompres kullanılması, sadece burkulmaların değil, aynı zamanda gerilme ve kırılmaların da iltihaplanma şiddetini artıracaktır.
3. Ayak bileği burkulması
Hata: Sıcak kompres uygulayın.
Bilgi: Soğuk kompres uygulayın.
Sıcak kompres kullanılması, sadece burkulmaların değil, aynı zamanda gerilme ve kırılmaların da iltihaplanma şiddetini artıracaktır.
Öte yandan soğuk kompres, hem şişliği hem de ağrı hissini asgariye indirir, bu yüzden soğuk kompresin 10 dakika boyunca 10 dakika aralıklarla 24-48 saat boyunca kullanılması önerilir.
Hata: Yılan ısırıklarını bir bıçakla kesin, ekstremiteye turnike uygulayın ve yılan zehirini gidermek için yarayı emin.
Bilgi: Alanı temiz bir bezle örtün ve mümkün olan en kısa sürede acil servise gidin.
Yaygın inanışın aksine, bir yaralının kanını emmek kurtarıcının yaşamını tehlikeye atacaktır, çünkü dilin altındaki alan oldukça damarlıdır ve yılan zehri bulunan kanı kolayca emebilir.
4. Yılan ısırığı
Hata: Yılan ısırıklarını bir bıçakla kesin, ekstremiteye turnike uygulayın ve yılan zehirini gidermek için yarayı emin.
Bilgi: Alanı temiz bir bezle örtün ve mümkün olan en kısa sürede acil servise gidin.
Yaygın inanışın aksine, bir yaralının kanını emmek kurtarıcının yaşamını tehlikeye atacaktır, çünkü dilin altındaki alan oldukça damarlıdır ve yılan zehri bulunan kanı kolayca emebilir.
Kanın sızmasını sağlamak için yaraların kesilmesi, birkaç sinire ve tendonlara zarar verme riski taşıdığından, yarayı olduğu gibi bırakmak daha iyi olur.
Aynı şey turnike için de geçerli, çünkü hepimizin bildiği gibi, vücudun herhangi bir bölgesine kan beslemesini kesmek yalnızca o vücut parçasını hasar görmüş ve işlevsiz bırakacaktır.
Yanılma: Yanan alana tereyağı veya diş macunu koyun.
Bilgi: Yanan bölgeyi soğuk suyla yıkayın ve enfeksiyon riskini azaltmak için antibiyotikli merhem sürün.
Tereyağı, mayonez veya diş macunu kullanmak yalnızca daha fazla hasara neden olur çünkü cilde uygulandığında daha fazla ısı meydana getirebilirler veya soğutma işlemi yapmazlar.
5. Yanıklar
Yanılma: Yanan alana tereyağı veya diş macunu koyun.
Bilgi: Yanan bölgeyi soğuk suyla yıkayın ve enfeksiyon riskini azaltmak için antibiyotikli merhem sürün.
Tereyağı, mayonez veya diş macunu kullanmak yalnızca daha fazla hasara neden olur çünkü cilde uygulandığında daha fazla ısı meydana getirebilirler veya soğutma işlemi yapmazlar.
Ağrı hissini en aza indirmek ve ısıtma işlemini durdurmak için yanmış alanı soğuk suyla yıkayabilir veya soğuk suya batırabilirsiniz. Yaranın çok fazla kabarması veya üçüncü derece yanık olması durumunda, acil tıbbi yardım gereklidir.
Hata: Bilinçsiz yaralıyı kaza alanından uzaklaştırın.
Bilgi: Yaralıyı hareket ettirmeyin ve sağlık görevlileri gelene kadar mağdurun kaskını (motosiklet sürücüleri için) çıkarmayın.
Trafik kazaları genellikle omurilik yaralanmaları içerir, bu nedenle özellikle ateş gibi hayati tehlike söz konusu değilse, mağduru orijinal konumunda bırakmak her zaman daha iyidir. Gereksiz herhangi bir hareket kurbanda felce hatta ölüme neden olabilir, çünkü omurilik insan vücudundaki hemen hemen her şeyi kontrol eder.
Hata: Yaralının bir kaşık ısırmasına izin verin, böylece kendi dilini ısırmaz.
Bilgi: Asla bir yaralının ağzına bir şey koymayın.
Biri nöbet geçiriyorsa, ya doğal olarak epileptiktir ya da ilk kez kasılma geçiriyordur. Bu acil durum sırasında, daha güvenli bir yere nakledilmeyi gerekli görmüyorsanız, mağdura dokunmayın. Kaşığın ağzına bir kaşık koymak sadece iki şeye yol açar: ya nesneyi veya dişlerini kırar ya da kazara boğulmasına yol açar.
Hata: Ateşi azaltmak için alkollü veya ispirtolu bez kullanın.
Bilgi: Vücut ısısını düşürmek için ılık sünger banyosu kullanın. İlaçlarını verin ve ateş devam ederse kişiyi hemen hastaneye götürün.
Alkolün buharlaşma oranı daha yüksektir, bu yüzden hastada ürpermeye neden olurlar ve bu da rahatsız eder. Buna ek olarak, çocuklar alkolü doğrudan akciğerlerinden emer ve hepimizin bildiği gibi, bu tür kimyasallara karşı çok hassastırlar.
6. Araba kazası
Hata: Bilinçsiz yaralıyı kaza alanından uzaklaştırın.
Bilgi: Yaralıyı hareket ettirmeyin ve sağlık görevlileri gelene kadar mağdurun kaskını (motosiklet sürücüleri için) çıkarmayın.
Trafik kazaları genellikle omurilik yaralanmaları içerir, bu nedenle özellikle ateş gibi hayati tehlike söz konusu değilse, mağduru orijinal konumunda bırakmak her zaman daha iyidir. Gereksiz herhangi bir hareket kurbanda felce hatta ölüme neden olabilir, çünkü omurilik insan vücudundaki hemen hemen her şeyi kontrol eder.
7. Nöbet
Hata: Yaralının bir kaşık ısırmasına izin verin, böylece kendi dilini ısırmaz.
Bilgi: Asla bir yaralının ağzına bir şey koymayın.
Biri nöbet geçiriyorsa, ya doğal olarak epileptiktir ya da ilk kez kasılma geçiriyordur. Bu acil durum sırasında, daha güvenli bir yere nakledilmeyi gerekli görmüyorsanız, mağdura dokunmayın. Kaşığın ağzına bir kaşık koymak sadece iki şeye yol açar: ya nesneyi veya dişlerini kırar ya da kazara boğulmasına yol açar.
8. Ateş
Hata: Ateşi azaltmak için alkollü veya ispirtolu bez kullanın.
Bilgi: Vücut ısısını düşürmek için ılık sünger banyosu kullanın. İlaçlarını verin ve ateş devam ederse kişiyi hemen hastaneye götürün.
Alkolün buharlaşma oranı daha yüksektir, bu yüzden hastada ürpermeye neden olurlar ve bu da rahatsız eder. Buna ek olarak, çocuklar alkolü doğrudan akciğerlerinden emer ve hepimizin bildiği gibi, bu tür kimyasallara karşı çok hassastırlar.
Sonuç
Hayat kurtarmak için ilk yardım gereklidir, ancak yanlış şekilde yapılırsa mağdurun daha fazla yaralanmasına neden olabilir.
Sağlık profesyonelleri olarak, aynı zamanda etkili ve doğru olan sağlık bilgilerini yaymak en önemli sorumluluklarımızdan biridir. Herkes hayat kurtarabilir, ancak bunu mümkün kılmak için, herkes ilk yardım tedavisine ilişkin efsane ve yanlış anlamalar konusunda kendilerini eğitmelidir.
