Acil bir durumla karşı karşıya kaldıklarında hemşirelerin ne yapacaklarını bilmeleri çok önemlidir. Örneğin, bir trafik kazası mağduru veya yanmış bir el gibi basit bir yaralanması olan biriyle ne yapacağımızı hepimiz bilmeliyiz.
Bu vakalar her gün gerçekleşir ve çoğu zaman hemşirelerin ilk yardım bakımını sağlamaları beklenir. Sadece nasıl olabildiğince sakin kalacağımızı değil, yardım gelmesini beklerken ne yapacağımızı da öğrenmeliyiz.
1. Temel bilgiler
Herhangi bir şey yapmadan önce güvenliği sağladığınızdan emin olun. Bir mağdura yardım etmeden önce güvenliğinizi sağlayın ve ardından birinden 112'yi aramasını isteyin. Yalnızsanız, yardım isteyin, ilk yardım gerçekleştirin ve ardından 112'yi arayın.
Kurbanın havayolunda (ağız ve boğaz) tıkanmaya neden olabilecek yabancı cisimler bulunmuyor mu?
Kurban nefes alıyor mu?
Kurbanın şiddetli kanaması var mı?
Kesikler ve sıyrıklar enfeksiyon veya komplikasyonlardan kaçınmak için uygun özen gösterilmelidir. Yapmanız gereken ilk şey yarayı temizlemek ve kanamayı durdurmak. Yarayı soğuk suyla yıkayabilirsiniz. Kapsamlı temizlik, enfeksiyon riskini ve tetanoz gibi belirli komplikasyonları azaltır.
2. Kanama Yaraları
Kesikler ve sıyrıklar enfeksiyon veya komplikasyonlardan kaçınmak için uygun özen gösterilmelidir. Yapmanız gereken ilk şey yarayı temizlemek ve kanamayı durdurmak. Yarayı soğuk suyla yıkayabilirsiniz. Kapsamlı temizlik, enfeksiyon riskini ve tetanoz gibi belirli komplikasyonları azaltır.
Yaraya sıkıca ama nazik bir şekilde gazlı bez veya temiz bir bez parçası uygulayarak kanamayı durdurmanız gerektiğini unutmayın.
Delinme yaraları, kesikler, sıyrıklar veya amputasyonlar acil tıbbi yardım gerektiren dış kanamaya neden olabilir. Yardım gelinceye kadar kanamayı durdurabilir veya en azından azaltabilirseniz (112'yi arayın), hastanın hayatta kalma şansı muazzam şekilde artabilir.
Bakım yapmadan önce, koruyucu eldivenler veya hasta ile aranıza bir bariyer koymalısınız ki size de herhangi bir hastalık bulaşmasın.
Bakım yapmadan önce, koruyucu eldivenler veya hasta ile aranıza bir bariyer koymalısınız ki size de herhangi bir hastalık bulaşmasın.
Kanama doğrudan basınçla kontrol edilebilir. Steril bir pansuman, temiz bir bez, bebek bezi veya hijyenik kadın pedi kullanabilirsiniz.
Basınç uyguladığınız malzeme kanla ıslandığında bile çıkarmayın. Bunun yerine, daha fazla malzeme ekleyin ve baskıya devam edin.
Herhangi bir kırıktan şüpheleniyorsanız, uzuvları hareket ettirmeyin. Aksi takdirde, yarayı kalp seviyesinden daha yukarı yükseltin.
3. Burun kanaması
Burun kanamaları çok yaygındır ve genellikle alerji, enfeksiyon, artan kan basıncı gibi nedenler ile olabilir.
Burundan yirmi (20) dakikadan fazla kanama, tıbbi acil durum olarak kabul edilebilir ve acil tıbbi yardım gereklidir.
Burnu kanaması olan birine yardım etmek için, dik oturmasına ve öne eğilmesine yardımcı olun. Bu, burun damarlarındaki kan basıncının düşürülmesine yardımcı olacak ve böylece kanamayı en aza indirecektir. Ayrıca, kurbanın kanı yutmasını önlemek için öne eğilmek gerekir.
Baş parmağını ve işaret parmağını kullanarak yaklaşık on ila on beş dakika boyunca burnun yumuşak kısmını sıkmak veya burun köprüsüne bir buz torbası koymak da kanamayı durdurmaya yardımcı olabilir.
İki tip hava yolu tıkanıklığı vardır; bunlardan biri, solunumun yorulduğu ya da gürültülü olduğu ve ağızdan biraz hava geldiği kısmi hava yolu tıkanıklığıdır.
4. Boğulma
İki tip hava yolu tıkanıklığı vardır; bunlardan biri, solunumun yorulduğu ya da gürültülü olduğu ve ağızdan biraz hava geldiği kısmi hava yolu tıkanıklığıdır.
Diğer tip ise ağızdan çıkan havanın hissedilmediği hava yolu tıkanıklığıdır.
Genellikle, kısmi bir hava yolu tıkanıklığında öksürük yabancı nesneyi dışarı atmaya yardımcı olabilir.
Genellikle, kısmi bir hava yolu tıkanıklığında öksürük yabancı nesneyi dışarı atmaya yardımcı olabilir.
Hava yolu tamamen tıkanıyorsa ve mağdur bilinçliyse, kurbanın arkasının ortasındaki bir elin topuzu ile omuz omuzlarının arasına beş kez vurmanız ve mümkünse başlamadan ilk yardım çağırmanız gerekir (112) .
Sırttaki darbeler işe yaramadıysa, göğüs kompresyonlarına benzer, ancak daha keskin ve daha yavaş bir hızda iletilmesi gereken beş kez göğüs itme (veya Heimlich manevrası) yapmaya devam edebilirsiniz.
Yardım çağrısı (112 arayın), ancak kurbanı asla gözetimsiz bırakmayın. Eğer mağdur cevap vermiyorsa, ABCD’lerini kontrol etmeye başlayın.
5. Bilinçsizlik
Yardım çağrısı (112 arayın), ancak kurbanı asla gözetimsiz bırakmayın. Eğer mağdur cevap vermiyorsa, ABCD’lerini kontrol etmeye başlayın.
Hepsi negatifse ve nitelikli bir kişiyseniz, suni teneffüs yapın. Aksi takdirde, aspirasyon riskini azaltmak için kurbanı yan yatma pozisyonuna getirin.
Yardımın gelmesini beklerken, şoku önlemek için kurbanı bir örtü ile örtün.
Bir insanın vücudundaki organlar ve dokular yeterli miktarda kan almazsa, o kişi şoka maruz kalır.
Önce tıbbi yardım alın (112 arayın) ve kurbanın ABCD'sini kontrol edin.
6. Şok
Bir insanın vücudundaki organlar ve dokular yeterli miktarda kan almazsa, o kişi şoka maruz kalır.
Önce tıbbi yardım alın (112 arayın) ve kurbanın ABCD'sini kontrol edin.
Varsa, herhangi bir kanamayı doğrudan baskı uygulayarak ve bölgeyi kaldırarak yönettiğinizden emin olun.
Mümkünse, mağdurun bacak ve ayaklarını kaldırmasına (şok pozisyonu) izin verin ve hastanın sıcak ve rahat olmasını sağlayın.
Bir kafa travması, kafatasındaki bir etkiden sonra meydana gelen geçici bir kayıp veya değişmiş bilinç seviyesine neden olabilir. Mağdur ayrıca bulanık görme, bulantı ve kafa karışıklığı yaşayabilir.
Yardım isteyin (112 arayın) ve kurbanın ABCD'sini kontrol edin.
7. Kafa Travması
Bir kafa travması, kafatasındaki bir etkiden sonra meydana gelen geçici bir kayıp veya değişmiş bilinç seviyesine neden olabilir. Mağdur ayrıca bulanık görme, bulantı ve kafa karışıklığı yaşayabilir.
Yardım isteyin (112 arayın) ve kurbanın ABCD'sini kontrol edin.
Hasta cevap vermiyorsa, ancak yeterince nefes alıyorsa, onu yan yatırma pozisyonuna getirin.
Yaralanmayı önlemek için kurbanın başını ve boynunu desteklediğinizden emin olun.
Çoğu yanık tipini yönetmede üç kural vardır:
Yaralanmayı önlemek için kurbanın başını ve boynunu desteklediğinizden emin olun.
8. Yanık
Çoğu yanık tipini yönetmede üç kural vardır:
Soğuk - On beş ila yirmi dakika boyunca akan su kullanabilirsiniz. Kimyasal yanıkların bir saate kadar yıkanması gerekir.
Temizle - Yapışmayan ve yanmaya devam edebilecek her şeyi çıkarmalısınız. Hastanın kimyasal maddelerle kirlenmiş takılar ve kıyafetlerden arınmış olduğundan emin olun.
Örtü - Yanmayan yapışmaz bir örtü ile örtün.
Derhal tıbbi yardım alın (112).
Her şeyden önce kendi güvenliğinizi göz önünde bulundurun.
Kurbanın ABCD’lerini kontrol et.
9. Zehirlenme
Derhal tıbbi yardım alın (112).
Her şeyden önce kendi güvenliğinizi göz önünde bulundurun.
Kurbanın ABCD’lerini kontrol et.
Eğer mağdur cevap vermiyorsa, ancak yeterince nefes alıyorsa, yan yatma pozisyonunda ona yardım edin.
Asla ağızdan bir şey vermeyin veya bir doktor tarafından talimat verilmedikçe kusturmaya çalışmayın.
Güvenliğinizi sağladığınızdan emin olarak, ne, ne kadar ve ne zaman maruz kalındığını tespit etmeye çalışın.
10. Arı veya Böcek Sokması
Eğer iğnesi duruyorsa tırnağınız veya kredi kartı gibi bir malzeme ile almaya çalışın.
Böcek sokmaları genellikle ağrı ve şişmeye neden olur. Özellikle mağdur bir alerjik reaksiyonla karşılaşırsa sokmalar acil olarak kabul edilebilir.
Eğer mağdur nefes almada zorluk çekiyorsa, karın ağrısı, yüz şişmesi ve şok belirtileri ve semptomları varsa, yapmanız gereken ilk şey yardım istemek ve hastanın ABCD'lerini değerlendirmektir.
Kurbanın giysilerini gevşetin ve alerjisi için ilaç olup olmadığını kontrol edin. Ağzına kusar veya kanarsa boğulmaması için kurbanı yan yatma pozisyonuna getirin. Eğer mağdur bilinçsizse ve nefes alma belirtisi yoksa, suni teneffüs yapın.
Kalp durması sırasında bir kişi hala canlandırılabilir, ancak ne kadar uzun süre geçerse, mağdurun yeniden canlandırılması o kadar olası değildir.
Kurbanın giysilerini gevşetin ve alerjisi için ilaç olup olmadığını kontrol edin. Ağzına kusar veya kanarsa boğulmaması için kurbanı yan yatma pozisyonuna getirin. Eğer mağdur bilinçsizse ve nefes alma belirtisi yoksa, suni teneffüs yapın.
11. Kardiyak Arrest
Kalp durması sırasında bir kişi hala canlandırılabilir, ancak ne kadar uzun süre geçerse, mağdurun yeniden canlandırılması o kadar olası değildir.
Bir kalp durması için en etkili ilk yardım tedavisi CPR'dir.
CPR'yi yapmadan önce, acil tıbbi yardım istemeniz ve hastanın ABCD'lerini değerlendirmeniz gerekir.
Kalp durması durumunda olan kişi nefes almadan hareketsiz kalacaktır ve hiçbir soruya veya etkiye cevap veremeyecektir.
Eğer mağdur tepkisizse, onu sırt üstü çevirin ve nefes almanın tamamen devam edip etmediğini değerlendirin. “Bak, dinle ve hisset” yaklaşımını kullanabilirsiniz: Kişinin göğsünün aşağı ve yukarı doğru hareket edip etmediğine bakın, herhangi bir nefes sesini dinleyin ve kurbanın burnundan veya ağzından geçen havayı hissedin. Solunum negatifse, ağız ve boğazda hava yolu tıkanıklığı olup olmadığını kontrol edin.
Hemen CPR ile devam edin.
Isı kaynaklı hastalıkların en ağır şekli olarak, sıcak çarpması ciddiye alınmalıdır. Vücut ısısını aşırı derecede yükselten ve böylece birçok organ sisteminin bozulmasına neden olan, hayati tehlike arz eden bir durumdur.
Hemen CPR ile devam edin.
12. Sıcak çarpması
Isı kaynaklı hastalıkların en ağır şekli olarak, sıcak çarpması ciddiye alınmalıdır. Vücut ısısını aşırı derecede yükselten ve böylece birçok organ sisteminin bozulmasına neden olan, hayati tehlike arz eden bir durumdur.
Acil tıbbi yardım isteyin (112 arayın).
Yardım beklerken, kurbanın vücudunu soğutmaya çalışın. Kişiyi soğuk, nemli battaniye veya giysilerle sarın.
Ayrıca göl, dere veya soğuk suyla dolu bir küvete daldırılabilir.
13. Hayvan ısırıkları
Küçük bir ısırığı tedavi etmek için, enfeksiyondan kaçınmak için önce ellerinizi sabunla iyice yıkayın. Isırık ciddi şekilde kanıyorsa, yarayı sabun ve akan suyla 3 ila 5 dakika boyunca iyice yıkayın. Sonra ısırık antibiyotik merhem ve temiz bir pansuman ile örtün.
Isırık aktif olarak kanıyorsa, kanama geçene kadar temiz, kuru bir bezle doğrudan basınç uygulayın. Isırık bölgesini yükseltin.
Mağdur, ilk yardım tedavisini aldıktan hemen sonra doktora görünmelidir.
Mağdur, ilk yardım tedavisini aldıktan hemen sonra doktora görünmelidir.
İlk yardım, kanamayı kontrol etmeyi ve yaranın akan su altında birkaç dakika boyunca iyice yıkanmasını içerir.
Asla yaranın üzerine bir şey koymayın ve enfeksiyonu önlemek için üzerini örtmeyin.
Gözler, yüzümüzün yapısı ve göz kapaklarımızın yardımı ile yaralanmaya karşı iyi korunur. Bununla birlikte, bazılarının görme kaybı veya nadir durumlarda gözün cerrahi olarak çıkarılması gerektiği ölçüde yaralanmalar mümkündür.
14. Göz Yaralanması
Çocuklar için ilk yardım.Gözler, yüzümüzün yapısı ve göz kapaklarımızın yardımı ile yaralanmaya karşı iyi korunur. Bununla birlikte, bazılarının görme kaybı veya nadir durumlarda gözün cerrahi olarak çıkarılması gerektiği ölçüde yaralanmalar mümkündür.
Yaralanma keskin bir darbeden kaynaklanıyorsa, buz paketleri şişmeyi azaltmaya ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
Göze batması durumunda nesneyi çıkarmayın.
Göze de herhangi bir baskı uygulamayın, çünkü bu yaralanmış göze daha fazla zarar verebilir. Yardım beklerken, yaralı gözün hareketini en aza indirmek için her iki gözü steril pansumanlarla kapatın.
Astım krizini tetikleyebilecek birçok faktör vardır. Üst Solunum Yolu Enfeksiyon, stres, polen, küfler ve hava sıcaklığındaki değişiklikler sadece birkaçıdır. Astım atakları nefes alma ve konuşma zorluğu, nefes darlığı, siyanoz ve hışıltı ile karakterizedir.
15. Astım Atak
Hastanın ABCD'lerini değerlendirin ve acil tıbbi yardım alın (112).
Mağdurun dik oturmasına, öne eğilmesine veya desteklenmesine yardımcı olun.
Mağdurun ilaçları varsa, kullanmasına yardımcı olun.
Eğer mağdur nefes almayı keserse ve tepkisizleşirse, ABCD'leri değerlendirin ve hemen CPR yapın.
Kırıkların yönetimindeki en önemli odak, herhangi bir kanamayı durdurmaktır. Çatlaklar yaralanma bölgesinde ağrıya, kanamaya, deformasyonlara, hassasiyete, şişmeye ve sıklıkla hareket etmemeye neden olabilir.
Mağdurun dik oturmasına, öne eğilmesine veya desteklenmesine yardımcı olun.
Mağdurun ilaçları varsa, kullanmasına yardımcı olun.
Eğer mağdur nefes almayı keserse ve tepkisizleşirse, ABCD'leri değerlendirin ve hemen CPR yapın.
16. Kırıklar
Doğrudan baskı uygulayarak ve yaralanma bölgesini kaldırarak kanamayı kontrol edin.
Buz paketleri, ağrıları ve şişmeleri azaltmak için kapalı kırıklar için kullanılabilir.
Daha fazla yaralanmayı önlemek için yaralanma bölgesinin hareketlerini sabitleyin ya da en aza indirin.
Kafa travması kanıtı varsa, bir kişinin omurilik yaralanması olduğunu varsaymanız gerekir. Bu, tepkisizlik, baş ağrısı, bulantı ve kusma, felç veya kasılmalara neden olabilir.
Bir kişinin omurilik yaralanması olduğundan şüpheleniyorsanız, hemen tıbbi yardım aldığınızdan emin olun (112).
17. Spinal Yaralanma
Kafa travması kanıtı varsa, bir kişinin omurilik yaralanması olduğunu varsaymanız gerekir. Bu, tepkisizlik, baş ağrısı, bulantı ve kusma, felç veya kasılmalara neden olabilir.
Bir kişinin omurilik yaralanması olduğundan şüpheleniyorsanız, hemen tıbbi yardım aldığınızdan emin olun (112).
Kurbanın ABCD'lerini kontrol edin ve hareketi önlemek için boynun yanlarına havlu koyarak kişiyi sabit tutun.
Varsa kanamayı kontrol edin. Kurban kask takıyorsa, çıkarmayın.
Kurbanı hareket ettirmek hayati önem taşıyorsa, kan kusması veya boğulması nedeniyle veya daha fazla yaralanma riski altında olması durumunda başka bir kişinin yardımına ihtiyacınız olacak.
Biri kafaya yardım etmeli, diğeri kurbanın yanında olmalı. Her ikiniz de, kurbanın kafasını boynuna ve sırtına aynı hizada tutmak için birlikte çalışmalısınız.
Kazara veya kasıtlı bir suistimal olsa da, aşırı dozda ilaç hemen tıbbi yardım gerektirir. Belirti ve semptomları çok çeşitli faktörlere dayanır. Bununla birlikte, genel olarak, gözlemleyebileceğiniz genel belirtiler şunlardır:
denge kaybı
karışıklık
nefes alma güçlüğü veya hiç nefes almama
derinden horluyor
cilt maviye dönüyor
mide bulantısı
kusma
uyuşukluk
nöbetler
koma
Birinin aşırı doz aldığından şüpheleniyorsanız, sakin olmaya çalışın ve ambulans çağırın. Hasta bilinçsizse ancak nefes alma belirtileri gösteriyorsa, dikkatlice yan yatırın. Kafasını geriye doğru eğin ve hava yolunun açık kalmasını sağlamak için çeneyi kaldırın.
18. Aşırı dozda ilaç
Kazara veya kasıtlı bir suistimal olsa da, aşırı dozda ilaç hemen tıbbi yardım gerektirir. Belirti ve semptomları çok çeşitli faktörlere dayanır. Bununla birlikte, genel olarak, gözlemleyebileceğiniz genel belirtiler şunlardır:
denge kaybı
karışıklık
nefes alma güçlüğü veya hiç nefes almama
derinden horluyor
cilt maviye dönüyor
mide bulantısı
kusma
uyuşukluk
nöbetler
koma
Birinin aşırı doz aldığından şüpheleniyorsanız, sakin olmaya çalışın ve ambulans çağırın. Hasta bilinçsizse ancak nefes alma belirtileri gösteriyorsa, dikkatlice yan yatırın. Kafasını geriye doğru eğin ve hava yolunun açık kalmasını sağlamak için çeneyi kaldırın.
Hastayı kusturmaktan kaçının. Bölgede herhangi bir hap kabı görürseniz, hastaneye götürün.
Hipotermi, tıbbi bir acil durum olarak kabul edilir. Vücudun ısı üretebildiğinden daha hızlı bir şekilde ısı kaybedilmesi durumunda ortaya çıkar, bu da tehlikeli derecede düşük vücut ısısına neden olur. Hemen tedavi edilmezse, kafa karışıklığına, komaya ve hatta ölüme neden olabilir.
Hasta dışarıda gerçekten soğuk bir sıcaklığa maruz kalırsa, hastayı içeriye alın. Islak giysileri gerektiği şekilde çıkarın ve hastanın kurumasına yardımcı olun. Ellerini veya ayaklarını değil ilk önce gövdesini ısıttığınızdan emin olun. Hızlı ısınma kalp aritmisine neden olabileceğinden hastayı hızlı ısıtmaktan kaçının.
Hasta nefes almıyorsa, acil yardımın gelmesini beklerken derhal CPR yapmaya başlayın.
Bu anlattıklarımız basit ama etkili akılda kalıcı ve her durumda yapmanız gereken acil yardımlar. Bir hemşire olarak hayatımızın her anında karşılaşabileceğimiz bu durumlar hakkında kısa bilgilerin aklımızda olması iyi olur.
19. Hipotermi
Hipotermi, tıbbi bir acil durum olarak kabul edilir. Vücudun ısı üretebildiğinden daha hızlı bir şekilde ısı kaybedilmesi durumunda ortaya çıkar, bu da tehlikeli derecede düşük vücut ısısına neden olur. Hemen tedavi edilmezse, kafa karışıklığına, komaya ve hatta ölüme neden olabilir.
Hasta dışarıda gerçekten soğuk bir sıcaklığa maruz kalırsa, hastayı içeriye alın. Islak giysileri gerektiği şekilde çıkarın ve hastanın kurumasına yardımcı olun. Ellerini veya ayaklarını değil ilk önce gövdesini ısıttığınızdan emin olun. Hızlı ısınma kalp aritmisine neden olabileceğinden hastayı hızlı ısıtmaktan kaçının.
Hasta nefes almıyorsa, acil yardımın gelmesini beklerken derhal CPR yapmaya başlayın.
Bu anlattıklarımız basit ama etkili akılda kalıcı ve her durumda yapmanız gereken acil yardımlar. Bir hemşire olarak hayatımızın her anında karşılaşabileceğimiz bu durumlar hakkında kısa bilgilerin aklımızda olması iyi olur.
kısa ve öz bilgilerle yapılması gerekenler gayet anlaşılır olmuş teşekkürlerrr
YanıtlaSilben teşekkür ederim
Sil