DAMAR YOLU AÇMAK GENİŞ BİLGİ

Çok sayıda öğrenciyi ve yeni hemşireyi korkutan bir şey varsa, muhtemelen damar yolu ve kan alma bunların arasındadır. Meslek hayatımızda belkide çalışma yerimiz değişecek gene kan alma ve damar yolu açma konusu bize kalacak işlerimizden.

Daha önce sizlere yaşlı, obez ve çocuklarda damar yolu açmak diye bir yazı paylaştım daha doğrusu ipuçları idi bu yazı. Daha genel bir yazı olması istendi bende bu yazıyı hazırladım.

Her zaman hastaları incitmek, damarları patlatmak yada açamayıp tekrar denemekten korkarız. Hele bir de bu çocuk ve yaşlı ise daha kırılgan oluyorlar ve hasta yakınları da hemen ilk girişimizde açmamızı istiyor.

Bunu yapmak pratikten geçse de bazı kurallara dikkate etmemiz ve teknikleri kullanmamız gelişimimizi iyi yönde etkileyecektir.

Bir hastayı birkaç kez denemek, herhangi bir hemşirenin de gerçekten endişeli hissetmesine neden olabilir.

Ne kadar sinir bozucu olmasına rağmen, tüm hemşirelerin damar yolunu nasıl güvenli ve doğru bir şekilde açacaklarını bilmeleri gerekir. Aksi takdirde, hastalarının iyileşmesine yardımcı olamazlar.

Korkunuzun üstesinden gelmenize ve bu gerçekten kritik hemşirelik becerisine hakim olmanıza yardımcı olacak, kullanışlı bulabileceğiniz birkaç ipucu ve püf noktaya değinmek istiyorum.

Adımlara geçmeden önce şunu asla unutmayın, insanlar hasta veya hasta yakını olduklarından endişeli, bu işlemi bilmiyor yada ilk defa da yaptırıyor olabilirler. Bilgilendirme çok önemli, işlemi ne için neden ve nasıl yapacağınızı anlatın hatta olmayabileceğini ve tekrar denemek zorunda kalabileceğinizi de anlatın.

Eğer olmuyor ise iğne ile birden fazla git geller yapmayın, çıkmadan bir de şu taraftan deneyeyim demeyin. Olmadı deyin ve çıkın eğer var ise diğer arkadaşınıza da bırakabilirsiniz işlemi, ısrarcı olmayın.

1. Adım: Doğru kateter / kanül boyutunu seçin

İdeal olarak, cerrahi hasta olması muhtemel hastalar ve daha sonra kan transfüzyonu veya acil ilaç tedavisine ihtiyaç duyan hastalar için geniş çaplı bir iğne kullanmalısınız. Bu, gerekirse acil durum sıvı değişimi veya bolus, hayat kurtarıcı ilaçlar sağlamayı kolaylaştıracaktır.

Hastanın ihtiyaç duyduğu bakım türüne bağlı olarak kateterin boyutunu seçin. Örneğin, 22g'yi 4 saatten daha kısa bir süre boyunca akması gereken bir kan torbası içinde kullanabilirsiniz. Öte yandan, daha büyük bir kateter boyutu, bir sıvıyı hızlı verecekseniz idealdir.

Acil olmayan ortamlardaki hastalarla ilgilenecekseniz ya da hasta daha stabil bir duruma geliyorsa, daha küçük kateterleri kullanın.

Kontrastlı bilgisayarlı tomografi (BT taraması) yapacak hastalar, prosedür, 10-20 ml / s hızında yaklaşık 75 ml kontrast enjeksiyonu gerektirdiğinden daha büyük bir kanül boyutuna (20 g veya 18 g) ihtiyaç duyarlar. Ayrıca bu işlem için uygulanan ilaç damar dışı dokuya zarar veren türden bir ilaç olduğu için iyi yerleştirilmiş bir damar yolu olmasına özen gösterin ki ilaç damar dışına kaçmasın.

“Vaskülopati” yani kan damarı bozukluğu olan hastalarda mümkün olduğunca daha küçük bir kanül kullanın. Bu mevcut damarları korumak içindir. Buna şeker hastalığı ve uyuşturucu kullanımı öyküsü olan hastalar dahildir. Aynı zamanda kronik steroid kullanıcıları ve kırılgan damarları veya kemoterapi öyküsü olanlar için de aynı şeyi yapmanız gerekir.

Damarları kullanmadan önce, uzun süreli tedavi öngörülüp öngörülmediğini belirleyin. Bu şekilde, SADECE acil durum erişimi için mevcut damarları rezerve edebilirsiniz.

Ağrı ve doku hasarını en aza indirmek için, hipertonik veya tahriş edici ilaçlar uygulanırken geniş bir damarda daha küçük bir kateter kullanmayı seçin. Örnekler arasında Fenitoin, Potasyum veya% 50 Dekstroz.

2. Adım: Hastayı hazırlayın

Kaygıyı önleme prosedürü hakkında hastayı eğitin. Vazokonstriksiyonu önlemek için iyi dinlenmiş, rahat ve yeterince sıcak olduğundan emin olun. Daha rahat hissetmelerini sağlamak için hastayla bir ilişki kurmaya çalışın. Bu damarların erişimini kolaylaştırır.

Yani acil değil ise hasta biraz soluklansın, rahatlasın ve soğuk bir alandan gelmiş ise biraz ısınsın.

Yapamasanız dahi kendinize olan güveninizi kaybetmeyin ve böylece karşı tarafın da güvenini kaybetmemiş olursunuz.

Ne yaptığınızı bilmediğiniz izlenimini vermekten kaçının. Hastayla iletişim kurun, profesyonel gibi davranın ve ellerinizin titremesine izin vermeyin.

Bölgeyi sıcak nemli bir havlu veya ılık bir battaniye ile örtün. Yeterli sıcaklık, damarları yüzeye çıkarmaya ve genişletmeye yardımcı olacaktır.

Çok küçük damarları genişletmek nitrogliserin merhem de uygulayabilirsiniz. Alkolle dezenfekte etmeden önce yaklaşık bir ila iki dakika bekletin. Nitrogliserin, kullanılırsa, kötü sistemik etkilere neden olmadan iyi bir vazodilatasyon sağlayabilir.

Hastanın kolunu mümkün olduğu kadar aşağıya sarkıtarak yerçekimi ile venöz dolumu teşvik edin. 

Eğer uğraştığınız distal bir bölge ise, diz çökün veya oturun böylece kanülü rahat bir şekilde yerleştirebilirsiniz. 

IV kanül'ü alt ekstremitelere yerleştirirken, hastadan venöz dolumu teşvik etmek için uzvunu yatağın yanına sarkıtmasını isteyin.

Hipovolemik veya şok durumunda olan hastalar Trendelenburg Pozisyonunda yerleştirilmelidir. Bu, hava embolizmini en aza indirmek ve boyuna doğru venöz akışı teşvik etmek içindir.

Hastanın uzuvu bir ambulans ya da uçağın içindeyken hareket halindeyken, kolu uzatarak ve dirseğindeki fleksiyonu bloke ederek bölgeyi güvence altına alabilirsiniz. Hareketi, uzuvun distal kısmını bir aksilin veya humerusun altına yerleştirerek de kontrol edebilirsiniz.

Bir alkollü pamuk kullanarak, damarları dolgunlaştırmak için venöz akış yönünde dezenfekte edin. 

Yakındaki olası damarları hazırlamak için bölgeyi geniş ve kuvvetli bir şekilde temizleyin.

Doğru damarı bulmak için palpe ettikten sonra da gene silme işlemi yapın.

Bölgeyi alkollü pamukla kuvvetli ve geniş bir şekilde ovalamak, damarları daha görünür hale getirecektir.

Damar bölgesini dezenfekte ettikten sonra, bir süre alkolün kurumasını bekleyin. IV yerleştirmeyi, alkolle kaplı bir bölgede yaptığınızda çok daha acı verici hale gelir.

3. Adım: Doğru damarı bulun

Doğru damar gördüğünüz değil hissettiğiniz damardır. Bir damarın dışarıdan iyi görünmesine rağmen, IV yerleştirmenin gerçekleşmesi için çok zayıf olabileceğini unutmayın.

Bir damarı palpe ederken, hissi tanımak için daima aynı parmakları kullanın. Damarlar genellikle kabarıklık hissine sahipken, tendonlar sert, ince ve balonsu hisleri yotur.

'Derin' olan veya göremediğiniz damarlar, genellikle ince olan yüzeysel damarlardan daha iyi yerleştirme alanları sağlar. 

Bununla birlikte, kalın damarın daha küçük damarlara yayıldığı noktalardan kaçınmaya çalışın, çünkü bunlar daha fazla basınçlıdır.

4. Adım: IV iğnesini yerleştirin

Tüm hastalar her zaman enfektif olarak kabul edilmelidir. Kendinizi korumak için eldiven giyin.
Daha görünür hale getirmek için vene dokunun (veya hafifçe vurun).

İdeal olarak, damar yolunu en aşağıdaki damarlarda başlatmalı ve yukarı doğru çıkmalısınız. 

Doğru damarı belirlediğiniz an, hastaya sorular sorun yaşam, çocuk sayısı, okula gidiyor mu, kaç kilo gibi rastgele sorular sormaya başlayın . Hasta sorularınızı yanıtlarken IV'ü yerleştirin.

IV yerleştirme sırasında, hasta cilt delindiği anda ve iğnenin vene girdiği anda ağrı hissedecektir. 

Burada dikkat etmeniz gereken en önemli teknik, damar da çok ilerlemeden kan geldiğini gördüğünüz anda iğneyi birazcık çekip plastik kısımla ilerlemeniz olacaktır. Aksi taktirde zaten girmiş olduğunuz damarda ilerler iken iğne ile damarı tekrar delmeniz ve patlatmanız kaçınılmaz olacaktır.

İşte morlukların ana sebebi budur.

IV kanülünü ilk denemede takmayı başaramazsanız, hastaya neden olmadığını dostça açıklayın. “Kötü” damarları olan çoğu hasta daha önce bu durumdan geçti ve ne olacağını biliyor. Hastayı rahatlatmak için, “Bunlar bazen olur. Bu senin hatan değil. Benim de hatam değil. Sadece bu sefer olmadı gibi..... ” sözler söyleyebilirsiniz.

Unutmayın bir kere de açmak zorunda değilsiniz. Ama nazik davranın, açamazsanız dahi patlatmayın veya içeride iğne ile çok uğraşmayın. Hastanın daha az canı yanacaktır, başka bir damar bulmaya çalışın ve yeniden deneyin. Yavaşça girin ve kan geldiğinde iğneyi birazcık çekip ilerleyin.

Umarım faydalı olmuştur....