HEMŞİRELİK KURAM VE KURAMCILARI KILAVUZU

Hemşirelik Kuramları ve Kuramcıları

Hemşirelik teorileri için teorik rehberiniz

Hemşirelik teorileri için hazırlanan bu kılavuzda, hemşirelik teorisini ve önemini, amacını, tarihini, türlerini veya sınıflandırmalarını içeren ve hemşirelik teorileri özetleriyle size genel bilgiler bulunmaktadır.

Hemşirelik Kuramları nedir?

Hemşirelik teorileri/kuramları , hemşireliğin ne olduğunu, hemşirelerin ne yaptığını ve neden yaptıklarını tanımlamak için bilgi organlarıdır. Hemşirelik teorileri, hemşireliği, diğer disiplinlerden (örneğin, tıptan) ayrı, benzersiz bir disiplin olarak tanımlamanın bir yolunu sağlar. Hemşirelik uygulamalarına daha somut ve spesifik bir düzeyde rehberlik etmesi amaçlanan kavram ve amaçların bir çerçevesidir.

Hemşirelik, bir meslek olarak, hemşirelik pratiği için hayati öneme sahip olan kendi eşsiz bilgi birikiminin - hemşirelik bilimi - tanıma konusunda kararlıdır. Bu bilgi temelini ayırt etmek için hemşirelerin hemşirelikle uyumlu kavram ve teorileri tanımlamaları, geliştirmeleri ve anlamaları gerekir. Bir bilim olarak hemşirelik, hemşireliğin ne olduğu, hemşirelerin ne yaptığı ve neden yaptığı teorisine dayanır. Hemşirelik benzersiz bir disiplindir ve tıptan ayrıdır. Bakımın verilişine dayanan kendi bilgi birikimine sahiptir .

Terimlerin Tanımlanması

Hemşirelik teorisinin gelişimi, seçilen terminoloji, tanımlar ve varsayımların anlaşılmasını gerektirir.

Felsefe. Bir düşünce tarzını tanımlayan ve genellikle bir grup veya disiplin tarafından bilinen ve anlaşılan inançlar ve değerler.
Teori . Eylem temeli olarak önerilen veya takip edilen bir inanç, politika veya prosedür. Açıklama ilkeleri olarak kullanılan mantıklı bir genel öneri grubuna atıfta bulunur. Teoriler ayrıca olayları tanımlamak, tahmin etmek veya kontrol etmek için kullanılır.
Kavram. Kavramlar genellikle teorilerin yapı taşları olarak adlandırılır. Öncelikle imgeleri içeren düşünce araçlarıdır.
Modeller. Modeller, kalıpları gösteren kavramlar arasındaki etkileşimin temsilidir. Teorinin arkasındaki düşünceye genel bir bakış sunarlar ve teorinin uygulamaya nasıl sokulabileceğini gösterebilirler.
Kavramsal çerçeve. Kavramsal çerçeve, ilgili fikir, ifade veya kavram grubudur. Genellikle kavramsal model ve büyük teoriler ile birbirinin yerine kullanılır .
Önerme. Öneriler, kavramlar arasındaki ilişkiyi tanımlayan ifadelerdir.
Alan . Alan, bir meslek veya disiplinin perspektifi veya bölgesidir.
Süreç. İşlemler, istenen sonucu elde etmeyi amaçlayan bir dizi organize adım, değişiklik veya işlevdir.
Paradigma. Bir paradigma, gerçeklik ve dünya hakkında paylaşılan bir anlayış ve varsayımlar modelini ifade eder; dünya görüşü ya da yaygın olarak kabul edilen değer sistemi.
Metaparadigma. Bir metaparadigma en genel disiplin bildirimidir ve kavramsal modellerin daha kısıtlı yapılarının geliştiği bir çerçeve olarak işlev görür. Hemşirelikteki teorik çalışmaların çoğu, dört ana kavram arasındaki ilişkileri ifade etmeye odaklanmıştır: kişi, çevre, sağlık ve hemşirelik.

Hemşirelik Kuramları Tarihi

İlk hemşirelik teorileri, 1800'lerin sonunda hemşirelik eğitimine güçlü bir vurgu yapıldığında ortaya çıktı.

Florence Nightingale , 1860 yılında “ Çevre Teorisi ” ndeki hemşireliği “ hastanın iyileşmesini sağlamak için hastanın ortamını kullanma eylemi” olarak tanımladı .
1950'lerde, hemşirelik alimleri arasında, hemşirenin, bilimsel olarak test edilmiş kendi bilgi birikiminin üretilmesi yoluyla kendisini doğrulamasının gerekli olduğu konusunda bir fikir birliği vardır.
1952'de Hildegard Peplau , hemşirelik uygulamalarının temeli olarak hemşire-hasta ilişkisine önem veren Kişilerarası İlişkiler Teorisini sundu .
1955'te Virginia Henderson , hemşirenin, hasta ya da sağlıklı bireylere 14 temel ihtiyacı karşılamada bağımsızlık kazanmalarında yardımcı olma rolünü kavramsallaştırdı, böylece Hemşirelik İhtiyac Teorisi geliştirildi.
1960 yılında Faye Abdellah , “21 Hemşirelik Probleminin Tipolojisi” adlı çalışmasını yayınladı ve hemşirelik odağını hasta merkezli bir yaklaşıma kaydırdı.
1962'de Ida Jean Orlando , hasta ve hemşire arasındaki karşılıklı ilişkiye vurgu yaptı ve hemşireliğin profesyonel işlevini hastanın acil yardım ihtiyacını bulmak ve karşılamak olarak gördü.
1968'de Dorothy Johnson , Davranışsal Sistem Modeli'ne öncülük etti ve hastalığın önlenmesi için hastadaki etkin ve etkili davranışsal işlevsellik geliştirilmesini destekledi.
1970’de , Martha Rogers evrenin ile bütünleşik olan üniter insanı, görüntülemek için hemşireliğin bir bilim ve sanat olduğunu inceledi.
1971'de Dorothea Orem , teorisinde, hasta biyolojik, psikolojik, gelişimsel veya sosyal ihtiyaçları karşılayamazsa hemşirelik bakımı gerektiğini belirtir.
1971’de, Imogene Kral 'ın Hedef Teorisi hemşire hastanın ortamının parçası olarak kabul edilir ve bu hemşire-hasta ilişkisine yönelik sağlık hedeflerini karşılamak içindir.
1972’de, Betty Neuman , birçok ihtiyacın var olduğunu ve her birinin hasta dengesini veya istikrarını bozabileceğini belirtiyor. Stres azaltma, hemşirelik uygulamalarında sistem modelinin amacıdır.
1979'da, Sr. Callista Roy , bireyi, bu çeşitli uyaranlar arasındaki dengeyi korumak için çalışan birbiriyle ilişkili sistemler dizisi olarak gördü.
1979'da Jean Watson , bilimsel bilgi ve hemşirelik uygulamaları ile iç içe geçerken hemşireliğin insancıl yönlerini vurgulayan bakım felsefesini geliştirdi.

Hemşirelik Metataparadigması

Hemşirelik teorisi için sıklıkla birbiriyle ilişkili ve temel olan dört ana kavram vardır: kişi, çevre, sağlık ve hemşirelik. Bu dördüne toplu olarak hemşirelik için metaparadigma denir .

Kişi, Hemşirelik, Çevre ve Sağlık - hemşirelik metaparadigmasını oluşturan dört ana kavram.

Kişi

Kişi (Hasta veya İnsan olarak da bilinir) hemşirelik bakımı alandır ve bireyleri, hastaları, grupları, aileleri ve toplulukları içerebilir.

Çevre

Çevre (veya durum) hastayı etkileyen iç ve dış çevre olarak tanımlanır. Hastayı; aileler, arkadaşlar ve diğerleri gibi fiziksel ortamı ve sağlıkları için nereye gittiklerini belirleyen tüm olumlu veya olumsuz koşulları içerir.

Sağlık

Sağlık, hastanın yaşadığı sağlık veya iyilik derecesi olarak tanımlanır. Her hasta, klinik ortam ve sağlık hizmeti sağlayıcısı için farklı anlamlara gelebilir.

Hemşirelik

Müşteri (hasta, hizmet alan) adına veya yanında bakım sağlayan hemşirenin nitelikleri, özellikleri ve eylemleri. Çok sayıda hemşirelik tanımı vardır, ancak hemşirelik uzmanları kesin tanımı konusunda anlaşmakta zorluk çekebilirler, hemşirelik teorilerinin nihai amacı hasta bakımını iyileştirmektir.

Bu dört kavramın farklı hemşirelik teorileri boyunca sıklıkla kullanıldığını ve farklı şekilde tanımlandığını göreceksiniz. Her hemşire teorisyenin tanımı, oryantasyonlarına, hemşirelik deneyimine ve teorisinin hemşirelik görüşünü etkileyen farklı faktörlere göre değişir . Kişi ana odak noktasıdır ancak her teorisyenin hemşirelik metaparadigmasını nasıl tanımladığı belli bir teoriye özgü bir özellik verir. Size bir örnek vermek gerekirse, aşağıda hemşirelik metaparadigması üzerindeki çeşitli teorisyenlerin farklı tanımları bulunmaktadır:

Hemşirelik Kuramlarının Bileşenleri

Bir teorinin teori olması için, bir fenomeni açıklayan bir dizi kavram, tanım, ilişkisel ifadeler ve varsayımlar içermesi gerekir. Ayrıca, bu bileşenlerin birbirleriyle nasıl ilişkili olduğunu da açıklamalıdır.

Fenomen

Bir olay, bir durum, bir süreç, bir grup olay veya bir grup durum hakkında fikir veya yanıtları tanımlamak için verilen terim. Olaylar geçici veya kalıcı olabilir. Hemşirelik teorileri hemşirelik fenomenine odaklanır.

Kavramlar

İlişkili kavramlar bir teori tanımlar. Kavramlar, bir fenomeni tanımlamaya veya etiketlemeye yardımcı olmak için kullanılır. Belirli bir fenomen hakkında oluşturulan fikirler için yapı ve sınırları tanımlayan ve kuran kelimeler ya da ifadelerdir. Kavramlar soyut veya somut olabilir.

Soyut kavramlar . Belirli bir zamandan veya yerden bağımsız olarak zihinsel olarak yapılandırılmış olarak tanımlanır.
Somut Kavramlar . Doğrudan deneyimdir ve belirli bir zamana veya yere bağlıdır.

Tanımlar

Tanımlar, teori kavramlarının genel anlamını iletmek için kullanılır. Tanımlar teorik veya operasyonel olabilir.

Teorik Tanımlar . Teorisyenin bakış açısına göre belirli bir kavramı tanımlar.
Operasyonel Tanımlar . Kavramların nasıl ölçüldüğünü belirtir.

İlişkisel İfadeler

İlişkisel ifadeler iki veya daha fazla kavram arasındaki ilişkileri tanımlar. Onlar kavramları birbirine bağlayan zincirlerdir.

Varsayımlar

Varsayımlar gerçek olarak kabul edilir ve değerler ve inançlara dayanır. Bunlar, bir teorinin kavramlarını, tanımlarını, amacını, ilişkilerini ve yapısını açıklayan ifadelerdir.

Hemşirelik Kuramları Neden Önemli?

Hemşirelik teorileri günümüzde hemşirelik uygulamalarının temelidir. Birçok durumda, hemşirelik teorisi bilgi gelişimine rehberlik eder ve eğitim, araştırma ve pratiği yönlendirir. Tarihsel olarak hemşirelik, akademik bir disiplin veya bugün gördüğümüz bir meslek olarak tanınmıyordu. Hemşirelik teorileri geliştirilmeden önce, hemşirelik göreve odaklı bir meslek olarak kabul edildi. Hemşirelerin eğitimi ve işlevleri tıp mesleğinin yönetimi ve kontrolü altındaydı.

Hemşirelik teorisinin önemine ve hemşirelik uygulamalarındaki önemine bir göz atalım:

Hemşirelik teorileri, hemşireliği açıkça tanımlayarak uygulamanın temelini neyin oluşturması gerektiğini tanımlamaya yardımcı olur.
Hemşirelik tanımını sağlayarak, hemşirelik teorisi ayrıca hemşirelerin sağlık hizmetlerinde amaçlarını ve rollerini anlamalarına yardımcı olur.
Teoriler, hemşirelik müdahalelerinin mantıklı veya bilimsel bir nedeni olarak hizmet etmekte ve hemşirelik bakımı durumlarında uygun şekilde davranmak ve karşılık vermek için hemşirelere gerekli bilgi tabanını vermektedir.
Hemşirelik teorileri, hemşirelik uygulamalarının temellerini sağlar, daha fazla bilgi üretmeye yardımcı olur ve gelecekte hemşireliğin hangi yönde gelişmesi gerektiğini belirtir (Brown, 1964).
Hemşirelere bir kimlik duygusu sağlayarak, hemşirelik teorisi, hastalara, yöneticilere ve diğer sağlık profesyonellerine, hemşirelerin sağlık hizmetine yaptıkları eşsiz katkıları kabul etme ve anlamalarında yardımcı olabilir (Draper, 1990).
Hemşirelik teorileri hemşireleri varsayımlara yansıtmaya ve hemşirelikteki değerleri sorgulamaya hazırlar, böylece hemşireliği ve artan bilgi tabanını tanımlar.
Hemşirelik teorileri, hemşirelik olgusunu tanımlamayı, tahmin etmeyi ve göstermeyi amaçlamaktadır (Chinn ve Jacobs, 1978).
Hemşirelik mesleği tarafından mesleki sınırlarını koruma çabası olarak kabul edilebilir .
Pek çok durumda, hemşirelik teorileri bilgi gelişimini yönlendirir ve her biri diğerlerini etkilese de eğitimi, araştırmayı ve uygulamayı yönlendirir. (Fitzpatrick ve Whall, 2005).

Hemşirelik Kuramlarının Amaçları

Hemşirelik mesleğinde teorinin birincil amacı, hastaların sağlığını ve yaşam kalitesini olumlu yönde etkileyerek uygulamayı geliştirmektir. Ayrıca hemşirelik teorileri, hemşirelik bakımını tanımlamak, hemşirelik uygulamalarına rehberlik etmek ve klinik karar vermenin temelini oluşturmak için geliştirilmiştir. Geçmişte hemşirelik başarısı, akademik disiplin, araştırma ve meslek alanlarında hemşireliğin tanınmasına yol açmıştır.

Akademik Disiplinde

Daha önceki hemşirelik programlarının çoğu, bir veya iki hemşirelik modelindeki ana kavramları tanımlamış, kavramları düzenlemiştir ve oluşturulan çerçeve etrafında bütün bir hemşirelik müfredatı oluşturmuştur. Bu modellerde benzersiz dil genellikle program hedefleri, kurs hedefleri, kurs açıklamaları ve klinik performans kriterlerine tanıtıldı. Amaç, mesleğin temel etkilerini açıklamak ve mesleğin statüsünü arttırmaktı.

Araştırmada

Teorinin geliştirilmesi, araştırma çalışmasına perspektif ve rehberlik sağlamak için teoriyi bir çerçeve olarak kullanmanın gerekli olduğu araştırma süreci için temeldir. Teori aynı zamanda ilgilenilen olayları yaratarak ve test ederek araştırma sürecine rehberlik etmek için kullanılabilir. Hemşirelik mesleğinin toplumsal görev ve sorumluluklarını yerine getirme yeteneğini geliştirmek için teori, pratik ve araştırma ile sürekli karşılıklı ve döngüsel bir bağlantı olması gerekir. Bu, teori ve pratik arasındaki algılanan "boşluk" u birleştirmeye ve teoriye dayalı uygulamayı desteklemeye yardımcı olacaktır.

Mesleğinde

Klinik uygulama teori için araştırma soruları ve bilgi üretir. Klinik bir ortamda birincil katkısı, hemşirelerin neler yaptığını yansıtma, sorgulama ve düşünmenin kolaylaşması olmuştur. Hemşireler ve hemşirelik uygulamaları genellikle güçlü kurumsal güç ve geleneklere bağlı olduğundan, hemşireleri paha biçilmez bir hizmet sundukları hakkında sorgulamaya ve düşünmeye teşvik eden herhangi bir çerçevenin uygulamaya konması.

Hemşirelik Kuramlarının Sınıflandırılması

Hemşirelik teorilerini sınıflandırmanın farklı yolları vardır. İşlevlerine, soyutlama seviyelerine veya hedef yönüne bağlı olarak sınıflandırılırlar.

Soyutlama ile

Hemşirelik teorilerini soyutlama seviyelerine göre sınıflandırırken üç ana kategori vardır: büyük teori, orta sınıf teorisi ve uygulama düzeyinde teori.

Soyutlamaya Göre Hemşirelik Teorisi Düzeyleri

Büyük Hemşirelik Kuramları

Büyük teoriler soyut, geniş kapsamlı ve karmaşıktır, bu nedenle açıklama için daha fazla araştırma yapılmasını gerektirir.
Büyük hemşirelik teorileri, belirli hemşirelik müdahaleleri için rehberlik sağlamaz, daha çok hemşirelik hakkında genel bir çerçeve ve fikirler sunar.
Büyük hemşirelik teorisyenleri, kendi deneyimlerini ve yaşadıkları zamanı temel alarak teoriler arasında neden bu kadar çok varyasyon olduğunu açıklayan çalışmalarını geliştirirler.
Kişi, hemşirelik, sağlık ve çevrenin hemşirelik metaparadigma bileşenlerini ele alır.

Orta Sınıf Hemşirelik Kuramları

Kapsam bakımından daha sınırlıdır (büyük teorilere kıyasla) ve daha düşük bir soyutlama düzeyinde konseptler ve öneriler sunar. Hemşirelikte belirli bir olguyu ele alırlar.
Büyük teorileri test etmenin zorluğundan dolayı, hemşirelik uzmanları bu teori düzeyini kullanmayı önerdi.
Orta sınıf teorilerin çoğu büyük bir teorisyenin esasına dayanır, ancak araştırma, hemşirelik uygulamaları veya diğer disiplinlerin teorilerinden anlaşılabilir.

Uygulama Düzeyi Hemşirelik Kuramları

Uygulama hemşireliği teorileri, kapsamı dar olan ve belirli bir zamanda belirli bir hasta popülasyonuna odaklanan duruma özgü teorilerdir.
Uygulama düzeyinde hemşirelik teorileri, hemşirelik müdahaleleri için çerçeveler sağlar ve sonuçları veya hemşirelik uygulamalarının etkisini önerir.
Bu düzeyde geliştirilen teoriler, hemşirelik uygulamaları üzerinde daha soyut teorilere kıyasla daha doğrudan bir etkiye sahiptir.
Bu teoriler, orta sınıf teorilerin veya büyük teorilerin kavramları ile ilişkilidir.

Hedefe Göre

Teoriler de kendi hedeflerine dayalı sınıflandırılabilir, bunlar tanımlayıcı (açıklayıcı) veya kuralcı .

Tanımlayıcı Kuramlar

Betimleyici teoriler, teori gelişiminin ilk seviyesidir. Fenomeni ve içinde bulunduğu özellikleri ve bileşenlerini tanımlar.
Tanımlayıcı teoriler eylem odaklı değildir veya bir durum üretme, değiştirme girişimi değildir.
İki tür tanımlayıcı teori vardır: faktör yalıtım teorisi ve açıklayıcı teori .

Faktör Yalıtım Teorisi

Aynı zamanda kategori formüle eden veya etiketleme teorisi olarak da bilinir.
Bu kategori altındaki teoriler, fenomenlerin özelliklerini ve boyutlarını tanımlamaktadır.

Açıklayıcı Teori

Açıklayıcı teoriler, belirli olayların diğer olaylarla olan ilişkilerini açıklar.

Kuralcı Kuramlar

Bir fenomen için hemşirelik girişimlerini ele alır, uygulama değişimini yönlendirir ve sonuçları tahmin eder.
Değişim gerektiren önerileri içerir.
Hemşirelikte, hemşirelik müdahalelerinin sonuçlarını tahmin etmek için kullanılmaktadır.

Hemşirelik Kuramlarını Sınıflandırmanın Diğer Yolları

Meleis'e Göre Sınıflandırma

Afaf İbrahim Meleis (2011), Teorik Hemşirelik: Gelişim ve İlerleme adlı kitabında , aşağıdaki başlıkları kullanarak ana hemşire kuramlarını ve modellerini düzenler: ihtiyaç kuramları, etkileşim kuramları ve sonuç kuramları. Bu kategoriler, kuramların temel felsefesini göstermektedir.

İhtiyaç Temelli Kuramlar. İhtiyaç kuramcıları, hemşirelik bakımına kavramsal bir düzen vermeyi düşünen ilk hemşire grubuydu. Bu grup altındaki kuramlar, bireylerin fiziksel ve zihinsel ihtiyaçlarını karşılamalarına yardımcı olmaya dayanmaktadır. Orem, Henderson ve Abdella kuramları bu grupta kategorize edilir. İhtiyaç kuramları, sağlık tıbbi modeline çok fazla güvenmekten ve hastayı açık bir şekilde bağımlı bir pozisyona yerleştirmekten dolayı eleştirilmektedir.
Etkileşim Kuramları. Bu kuramlar, hemşireliğin ilişkilerin kurulması ve sürdürülmesine önem verdiğini ve hemşireliğin hastalar üzerindeki etkisini ve çevre, insan ve durumlarla nasıl etkileşime girdiklerini vurgulamaktadır. King, Orlando ve Travelbee'nin kuramları bu kategori altında toplanmıştır.
Sonuç kuramları . Bu kuramlar, hemşireyi, insan fizyolojik ve davranışsal sistemleri bilgilerini kullanarak hasta bakımını kontrol etmek ve yönlendirmek olarak tanımlamaktadır. Johnson, Levine, Rogers ve Roy'un hemşirelik kuramları bu gruba aittir.

Alligood'a Göre Sınıflandırma

Hemşirelik Kuramcıları ve Çalışmaları adlı kitabında, Raile Alligood (2017) hemşirelik teorilerini dört başlığa ayırmıştır: hemşirelik felsefesi, hemşirelik kavramsal modelleri ve büyük, orta sınıf hemşirelik teorileri.

Hemşirelik Felsefesi . En soyut tiptir ve analiz, muhakeme ve mantıksal sunumla hemşirelik olgusunun anlamını ortaya koyar. Bülbül, Watson, Ray ve Benner'ın eserleri bu gruba ayrılmıştır.

Hemşirelik Kavramsal Modelleri . Bazıları hemşirelikte öncü olarak görülen kapsamlı hemşirelik teorileridir. Bu teoriler hemşirelik metaparadigmasını ele alır ve aralarındaki ilişkiyi açıklar. Levine, Rogers, Roy, King ve Orem'in kavramsal modelleri bu grubun altında.

Büyük Hemşirelik Kuramları. Hemşirelik felsefelerinden, kavramsal modellerden ve genellikle orta sınıf teorileri kadar spesifik olmayan diğer büyük teorilerden türetilen eserlerdir. Levine, Rogers, Orem ve King'in eserleri bu kategori altındaki teorilerden bazıları.

Orta Sınıf Kuramları. Kesin ve belirli hemşirelik uygulama soruları yanıtlıyorlar. Türetildiği model veya teori perspektifinde hemşirelik durumlarının özelliklerini ele alır. Orta Sınıf teorilerinin örnekleri Mercer, Reed, Mishel ve Barker'dır.

Hemşirelik Kuram ve Kuramcı Listesi

Önceki bölümlerden hemşirelik teorisinin tanımını, hemşirelikteki önemini ve hemşirelik için bir bilgi tabanı oluşturmanın amacını öğrendiniz. Bu bölümde, hemşirelik teorisindeki (kronolojik sıraya göre) yayınlanan çeşitli eserlerin bir özetini vereceğiz.

Florence Nightingale

Modern Hemşirelik Kurucusu ve Çevre Teorisinin Öncüsü .
Hemşireliği “iyileşmesinde kendisine yardımcı olmak için hastanın çevresini kullanma eylemi” olarak tanımladı.
Hemşireliğin “temiz hava, ışık, sıcaklık, temizlik, sessizlik ve uygun seçilmiş diyetin uygun şekilde kullanılmasının - en azından hastaya belirtilmesi” gerektiğini belirtir.
Beş (5) çevresel faktör tanımlandı: temiz hava, saf su, verimli drenaj, temizlik veya sanitasyon ve hafif veya doğrudan güneş ışığı.

Hildegard E. Peplau

Kişilerarası İlişkiler Teorisine Öncülük Etti
Peplau'nun teorisi, Hemşireliği, “Hasta veya sağlık hizmetlerine ihtiyaç duyan bir birey ile bilhassa tanımak, yardıma ihtiyaç duymak için eğitimli bir hemşire arasındaki terapötik etkileşimlerin kişilerarası bir süreci” olarak tanımlamıştır.
Çalışmaları Henry Stack Sullivan, Percival Symonds, Abraham Maslow ve Neal Elgar Miller'dan etkilenmiştir.
Hemşirelerin ve sağlık sağlayıcılarının klinik ortamda daha fazla terapötik müdahale geliştirmelerine yardımcı olur.

Virginia Henderson

Hemşirelik İhtiyaç Teorisi Geliştirildi
Hastanedeki ilerlemelerini hızlandırmak için hastanın bağımsızlığını arttırmanın önemine odaklanır.
Temel insan ihtiyaçlarını ve hemşirelerin bu ihtiyaçları karşılamada nasıl yardımcı olabileceğini vurgulamaktadır.
“Hemşirenin bir doktorun tedavi planını yapması beklenir, ancak kişiselleştirilmiş bakım, hemşirenin bakım planlamadaki yaratıcılığının bir sonucudur.”

Faye Glenn Abdellah

21 Hemşirelik Sorunu Teorisi Geliştirildi
“Hemşirelik, bireysel hemşirenin tutumlarını, entelektüel yetkinliklerini ve teknik becerilerini hastalarına veya hastaların sağlık ihtiyaçları ile başa çıkmalarına yardımcı olma arzusu ve becerisine dönüştüren bir sanat ve bilime dayanmaktadır.”
Hemşirelik odağını hastalık merkezliden hasta merkezliye değiştirdi ve hemşirelik bakımına ailelerin ve yaşlıların bakımını da dahil etmeye başladı .
Hemşirelik modeli hastane kurumlarında bakımı yönlendirmeyi amaçlamaktadır, ancak toplum sağlığı hemşireliği için de uygulanabilir.

Ernestine Wiedenbach

Klinik Hemşireğin Sanatsal Modeli
Hemşirelik sanatında hemşirenin hareketine rehberlik eder ve klinik hemşireliğin dört öğesini belirtir: felsefe, amaç, uygulama ve sanat.
Klinik hemşirelik, hastanın hemşirelik sanatında büyük önem arz eden bir hemşirelik vizyonunda, yardım için algılanan ihtiyacı karşılamaya odaklanır .

Lydia E. Hall

Öz, Tedavi - Bakım Teorisi
Hall, Hemşireliği “bakımın katılımı, hasta bakımının özü ve tedavi yönleri olarak tanımladı; bakım hemşirelerin tek işleviydi; öz ve tedavi sağlık ekibinin diğer üyeleriyle paylaşıldı.”
Bakımın temel amacı, özün gelişimini kolaylaştıracak kişilerarası bir ilişki kurmaktır.
“Bakım” , hastaya bedensel bakım sağlama gibi profesyonel bir hemşirenin birincil rolünü tanımlar. “Öz”, hemşirelik bakımı alan hastadır. “Tedavi”, ilaçların ve tedavilerin uygulanmasını içeren hemşirelik yönüdür.

Joyce Travelbee

İnsanlar Arası İlişkileri Modeli hemşireliğin amacı yardım etmek, önlemek ve gerekirse hastalık ve acı mücadeleler ile baş etmede birey, aile veya topluluğu desteklemek. Nihai hedef, ümidin varlığı.
Hemşirelik, insan ilişkileri ile sağlanmıştır.
Peplau ve Orlando'nun kişilerarası ilişki teorilerini genişletti.

Kathryn E. Barnard

Çocuk Sağlığı Değerlendirme Modelini Geliştirdi .
Bebeklerin ve ailelerinin sağlığını iyileştirme kaygıları.
Bilişsel gelişimin önemli bir olgusu olarak ebeveyn-çocuk etkileşimi konusundaki bulguları kamu politikasını şekillendirmeye yardımcı oldu.
Profesyonellere, ebeveynlere ve diğer bakıcılara küçük çocuklar için besleyici ortamlar sağlama becerilerini öğretmek için araştırmalara dayalı ürünler, değerlendirme ve eğitim programları üreten ve geliştiren Hemşirelik Çocuk Değerlendirme Eğitim Projesi'nin (NCAST) kurucusudur.
Psikoloji ve insani gelişmeden ilham alır ve çevre ile annenin etkileşime girmesine odaklanır .
Sağlık hizmeti sağlayıcılarının çocukları ebeveyn-çocuk ilişkisi ışığında değerlendirme şeklini değiştiren uygulamaya yakın bir bağlantı yaptı.

Evelyn Adam

Hemşirelik kavramı üzerine model ve kuramların geliştirilmesine odaklanır.
Mesleğin amacı, mesleki hizmetin faydalanıcısı, mesleğin rolü, yararlanıcının zorluğunun kaynağı, mesleğin müdahalesinin sonuçlarıdır .

Nancy Roper, Winifred Logan ve Alison J. Tierney

Bir Yaşam Modeline Dayalı Hemşirelik Modeli
Logan, “aslında hemşirelere yardımcı olan” basit bir teori üretti.
Üçü, işbirliği yaptı: Yaşam Modeline Dayalı Bir Hemşirelik Modeli ve Roper-Logan-Tierney Hemşirelik Modeli: Günlük Yaşam Aktivitelerine dayanan bir monografi hazırladı.
Güvenli bir ortamın korunmasını, iletişim kurmayı, nefes almayı, yemek yemeyi ve içmeyi, boşaltımı, kişisel temizlik ve giyinmeyi, vücut ısısını kontrol etmeyi, hareket etmeyi, çalışmayı ve oynamayı, cinselliği ifade etmeyi, uymayı ve ölmeyi içerir.

Ida Jean Orlando

Hemşirelik Süreci Teorisini geliştirdi .
“Hastaların durumlara ilişkin kendi anlamları ve yorumlamaları var ve bu nedenle hemşireler sonuç çıkarmadan önce çıkarımlarını ve analizlerini hastalarla doğrulamalılar.”
Hemşirelerin hastayla herhangi bir karmaşıklık ortaya çıktığında ve ne zaman ortaya çıkarsa kolayca uyarlanabilecek etkili bir hemşirelik bakım planı oluşturmalarını sağlar.
Ona göre, insanlar fiziksel kısıtlamaları, bir çevreye verilen olumsuz tepkiler nedeniyle bağımsız olarak karşılanamayan yardıma ihtiyaç duyduklarında veya bir çevreye olumsuz tepki verdiklerinde veya ihtiyaçlarını iletmelerini engelleyen bir deneyime sahip olduklarında hemşirelik bakımı gerektiren hastalar haline gelirler.
Hemşirenin rolü hastanın acil yardım ihtiyaçlarını bulmak ve karşılamaktır.

Jean Watson

İnsan Bakım Felsefesi ve Teorisi'ne öncülük etti .
“Hemşirelik sağlığın teşviki, hastalığın önlenmesi, hastaların bakımı ve sağlığın geri kazanılması ile ilgilidir.”
Temel olarak hemşirelerin hastalarına nasıl baktıkları ve bu bakımın sağlık ve sıhhati teşvik etmek, hastalıkları önlemek ve sağlığı iyileştirmek için daha iyi planlara nasıl geçtiği ile ilgilidir.
Sağlığın teşviki ve yanı sıra hastalıkların tedavisine odaklanır.
Bakım, hemşirelik uygulamalarında merkezi bir öneme sahiptir ve basit bir tıbbi tedaviden daha iyidir.

Marilyn Anne Ray

Bürokratik Bakım Teorisi Geliştirildi
“Gelişmiş hasta güvenliği, enfeksiyon kontrolü, ilaç hatalarında azalma ve karmaşık bürokratik sağlık sistemlerinde genel bakım kalitesi, siyasi ve ekonomik sistemler ve manevi-etik bakım, şefkat gibi karmaşık organizasyonların bilgisi ve anlayışı olmadan gerçekleşemez. ve tüm hastalar ve profesyoneller için doğru eylem brokratik bakımdır. ”
Hemşirelikteki katılımcıları her zamanki referans çerçevelerinin ötesinde düşünmek ve evreni bir hologram olarak kabul ederken bütünsel olarak dünyayı düşünmek için zorlar.
Sağlık kurumları ve hemşirelik olaylarının sistemdeki bütünlük ve parçalar arasında nasıl bir ilişki kurduğuna dair farklı bir görüş sunar.

Patricia Benner

Hemşirelik Uygulamalarında Bakım, Klinik Bilgelik ve Etik
“ Hemşire-hasta ilişkisi tek tip, profesyonel bir plan değil, yaşamın en dramatik, dokunaklı ve sıradan anlarında bazı yakınlık ve uzaklıktan oluşur.”
Verimlilik, teknik beceriler ve ölçülebilir sonuç için hemşirelerin daha fazla ödüllendirildiği bir zaman zarfında hemşirelerin bakım uygulamalarını ortaya koyma ve yeniden kurma girişimleri.
Bakım uygulamalarının, günlük insan ihtiyaçlarına ilişkin bilgi ve beceri ile aşılandığını belirtir.

Kari Martinsen

Bakım Felsefesi
“Hemşirelik, yaşama ve komşuluk aşkına özen göstermeye dayanır. […] Aynı zamanda hemşirenin profesyonel olarak eğitilmiş olması gerekir.”
İnsanoğlu yaratılır ve idari sorumluluğu altında olabileceğimiz varlıklardır.
Bakım, dayanışma ve ahlaki pratik kaçınılmaz gerçeklerdir.

Myra Estrin Levine

Koruma Modeline göre “Hemşirelik insan etkileşimidir”.
Başlangıçta hemşirelik öğrencilerine öğretmek için bir çerçeve sağlar.
Mantıksal olarak uyumlu, dışsal ve içsel olarak tutarlı, derinliğe sahiptir ve birkaç istisna dışında, sağlık çalışanları ve tüketicileri tarafından anlaşılmıştır.

Martha E. Rogers

Roger'ın Üniter İnsan Teorisi olarak Hemşireliği “insancıl ve insancıl bir sanat ve bilim” olarak tanımladı.
İkiye ayrılır: bilimsel araştırmadan gelen hemşirelik alanına özgü bilgi olan hemşirelik bilimi; ve hemşirelik sanatı, hastanın yaşamını daha iyi hale getirmek için hemşirelik bilimini yaratıcı bir şekilde kullanmayı içerir.
Sağlık ve tedaviyi ele alırken hasta çevresinden ayrılamaz.

Dorothea E. Orem

Özbakım Teorisi, Hemşirelik “korumak veya etkinliğinin ev düzeyinde insan işleyişini geliştirmek için hüküm ve öz bakım yönetiminde başkalarına yardım eylemi.”
Her bireyin kendi kendine bakım yapma yeteneğine odaklanır.
Birbiriyle ilişkili üç teoriden oluşur: (1) kişisel bakım teorisi, (2) kişisel bakım açığı teorisi ve (3) tamamen telafi edici, kısmen telafi edici ve destekleyici eğitici olarak sınıflandırılmış hemşirelik sistemleri teorisi .

Imogene M. King

Kavramsal Sistem ve Orta Seviyede Hedefine Ulaşma Teorisi
“Hemşirelik, hemşirenin ve müşterinin hemşirelik durumundaki algıları hakkındaki bilgileri paylaştığı bir eylem, tepki ve etkileşim sürecidir” ve “hemşire ve müşteri arasında her birinin diğerini ve durumu algıladığı ve iletişim yoluyla insan etkileşimleri süreci, hedefler koyuyorlar, araçları keşfediyorlar ve hedeflere ulaşmak için yollar üzerinde anlaşıyorlar.
Hemşire-hasta ilişkisinde hemşireleri yönlendirmek için bu sürece odaklanır, iyi sağlık hedeflerine ulaşmak için hastalarıyla el ele gider.
Hemşirenin ve hastanın bilgi iletişiminde el ele yürüdüğünü, birlikte hedefler koyduğunu ve daha sonra bu hedeflere ulaşmak için harekete geçtiğini açıklar.

Betty Neuman

In Neuman'ın Sistem Modeli bir “eşsizdir meslek bireyin tepkisini etkileyen değişkenlerin hepsi ile ilgili olarak, o hemşireliği tanımlanan stres .”
Odak müşteriye bir sistem olarak (bir birey, aile, grup veya topluluk olabilir) ve müşterinin strese karşı vereceği tepkiler üzerinedir.
İstemci sistemi beş değişken (fizyolojik, psikolojik, sosyokültürel, gelişimsel ve manevi) içerir ve direnç çizgileri, normal bir savunma çizgisi ve esnek bir çizgi içeren konsantrik daireler ile çevrili bir iç çekirdek (temel enerji kaynakları) olarak kavramsallaştırılır. Savunma

Rahibe Callista Roy

Adaptasyon Modeli
Bireyi, çeşitli uyaranlar arasındaki dengeyi korumak için çalışan birbiriyle ilişkili sistemler kümesi olarak görür.
Birçok orta sınıf hemşirelik teorisi ve adaptasyon araçlarının geliştirilmesine ilham verdi.

Dorothy E. Johnson

Davranışsal Sistem Modeli davranışın fiziksel veya sosyal sağlık için bir tehdit teşkil ettiği veya hastalık halindeki koşullar altında hasta davranışlarının organizasyon ve entegrasyonunu korumak için hareket eden bir dış düzenleyici güç”olarak tanımlanan Hemşirelik"
Hastalığı önlemek için hastadaki etkin ve etkili davranışsal işleyişin teşvik edilmesini savunur ve hemşirelik bakımının hastalar üzerindeki etkisi hakkında araştırmaya dayalı bilginin önemini vurgular.
Kişiyi yedi alt sisteme sahip davranışsal bir sistem olarak tanımlar: başarı, bağlanma-bağlılık, agresif-koruyucu, bağımlılık, sindirim sistemi, eleme ve cinsel alt sistemler.

Nola J. Pender

Sağlığı Geliştirme Modeli
Çevrenin sağlığın teşviki ve geliştirilmesindeki rolünü göz önüne alarak hemşire ile tüketici arasındaki etkileşimi açıklar.
Üç alana odaklanır: bireysel özellikler ve deneyimler, davranışa özgü bilişler etkiler ve davranışsal sonuçlar.
Sağlığı sürdürmek için çevrelerinde etkileşime giren kişilerin çok boyutlu doğasını açıklar.

Madeleine M. Leininger

Kültür Bakım Çeşitliliği ve Evrensellik Teorisi
İnsanlara kültürel değerlerine ve sağlık hastalıkları bağlamlarına göre önemli ve etkili hemşirelik bakımı hizmetleri verme niyeti ile hemşirelik ve sağlık hastalıkları bakım uygulamaları, inançları ve değerleri ile ilgili çeşitli kültürleri öğrenmeyi ve anlamayı içerir.
Çeşitli kültürlerin farklı ve benzersiz bakım davranışlarına ve farklı sağlık ve hastalık değerlerine, inançlarına ve davranış modellerine sahip olduğuna odaklanır.

Margaret A. Newman

Genişleyen Bilinç Olarak Sağlık
“Hemşirelik, hastayı çevre ile ilgili tanıma süreci ve bilinç anlayışı sürecidir”
“genişleyen bilinç olarak sağlık teorisi, hastalığın veya engelliliğin yokluğunun mümkün olmadığı durumlar için. . . “
Hemşirelik, hemşireyle hasta arasında bir bağlantı olarak kabul edilir ve her ikisi de daha yüksek bilinç seviyelerinde büyür.

Rosemarie Rizzo Ayrıştırma

İnsan Oluş Teorisi
“Hemşirelik bir bilimdir ve hemşirelik uygulama sanatı, kişilerle (bireyler, gruplar ve topluluklar) ilişkilerinde olma süreçlerinde uygulanır.”
Bir insanın, parçaların, çevrenin birbirinden ayrılmaz bir şey olduğunu ve hemşireliğin insanlara yardım etmek için soyut bir bilgi birikimini kullanan bir insan bilimi ve sanatı olduğunu açıklar.

Helen C. Erickson, Evelyn M. Tomlin ve Mary Ann P. Swain

Modelleme ve Rol Modelleme
“Hemşirelik, kişilere sağlıklarına ilişkin öz bakım faaliyetlerinde bütüncül yardımdır. . . Amaç, algılanan optimum sağlık ve rahatlama durumuna ulaşmaktır. ”
Modelleme, hemşirelerin müşterinin benzersiz bakış açısını anlamalarını ve önemini takdir etmelerini sağlayan bir süreçtir.
Rol modellemesi, hemşire müşteriye özel müdahaleleri planlayıp uyguladığı zaman meydana gelir.

Ramona T. Mercer

Anne Rolü Kazanma - Anne Olma
“Hemşirelik, üç temel odak noktası olan dinamik bir meslektir: sağlığın teşviki ve hastalığının önlenmesi, optimal sağlık ve işleyiş seviyelerini elde etmek için profesyonel yardıma ihtiyacı olanlara bakım sağlama ve mükemmel hemşirelik bakımı sağlama için bilgi tabanını geliştirmek için araştırma.”
“Hemşireler, doğum döngüsünde kadınlarla en uzun süreli ve en yoğun etkileşime sahip sağlık çalışanlarıdır.”
Anne rolüne ulaşma, annenin bebeğine bağlandığı, rolle ilgilenen özenli işlerde yetkinlik kazandığı ve roldeki memnuniyet ve memnuniyeti ifade ettiği zaman içinde meydana gelen etkileşimli ve gelişimsel bir süreçtir. (Mercer, 1986).
Geleneksel olmayan annelere, güçlü bir anne kimliğini olumlu bir şekilde benimsemeleri için uygun sağlık müdahaleleri sağlar.

Merle H. Mishel

Hastalık Teorisindeki Belirsizlik
Akut ve kronik hastalık deneyimini görmek ve optimal düzenlemeyi teşvik etmek için hemşirelik girişimlerini organize etmek için kapsamlı bir yapı sunar.
Bireylerin hastalık ile ilgili durumlardan nasıl anlam çıkardıklarını açıklar.
Orijinal teorinin kavramları, aşağıdaki üç ana tema etrafında doğrusal bir modelde düzenlenmiştir: Belirsizlik öncülleri, belirsizlik değerlendirme süreci ve belirsizlikle baş etme.

Pamela G. Reed

Kendini aşma kuramı
Kendi kendini aşma, kişiyi (veya kendini) kendi ve dünyayı derhal ve daraltılmış görüşlerinin ötesine uzatan algılanan sınırların dalgalanmasını ifade eder (Reed, 1997).
Üç temel konsepte sahiptir: güvenlik açığı, kendini aşma ve iyi olma.
Hemşirelik bakımıyla bağlantılı sağlık durumlarıyla ilişkili insanların gelişimsel doğası hakkında fikir verir.

Carolyn L. Wiener ve Marylin J. Dodd

Hastalık Yörüngesi Teorisi
“ Kanser gibi kronik bir hastalığı çevreleyen belirsizlik, yaşamın büyüklüğünün belirsizliğidir. Bu abartılı belirsizliğe tahammül edenleri dinleyerek, yaşamın yörüngesi hakkında çok şey öğrenebiliriz. ”
Hemşireler için kanser hastalarının kontrol kaybı olarak tezahür eden belirsizliklerin nasıl durduğunu anlamalarını sağlayan bir çerçeve sağlar .
Hastaların ve ailelerin nasıl belirsizliğe dayandığı ve belirsizliği azaltmak için hastalık olaylarının, tedavi durumlarının ve bakım organizasyonunda yer alan çeşitli oyuncuların dinamik akışıyla belirsizliği azaltmak için stratejik olarak nasıl çalıştığı hakkında yeni bir bilgi sağlar.

Georgene Gaskill Eakes, Mary Lermann Burke ve Margaret A. Hainsworth

Kronik Üzüntü Teorisi
“Kronik üzüntü, kronik sağlık koşullarına sahip bireylerin, ailelerinin bakıcılarının ve yaslı kişilerin yaşamları boyunca periyodik olarak ortaya çıkan yaygın kederle ilgili duyguların varlığıdır ” dedi.
Bu orta sınıf teori, kronik üzüntü yönünü, kaybın yarattığı süregelen eşitsizliğe normal bir cevap olarak tanımlar.

Phil Barker

Barker'ın Akıl Sağlığı İyileştirme Gelgit Modeli zihinsel sağlık hemşireliğinde yaygın olarak kullanılmaktadır.
Hemşireliğin temel bakım süreçlerine odaklanır, evrensel olarak uygulanabilir ve psikiyatri ve zihinsel sağlık hemşireliği için pratik bir rehberdir.
İnsanlarla ilgili değerlere dayanır ve sıkıntı anında başkalarına yardım eder. Gelgit Modelinin değerleri : Sese değer verin, Dile saygı duy, Orijinal merakı geliştir, Çırak ol, Kullanılabilir araç setini kullan, Ötekileri zanaat et, Zaman armağanı ver, Kişisel bilgeliği ortaya çıkar, Bu değişiklik sabittir ve şeffaf olun.

Katharine Kolcaba

Konfor Teorisi
“Rahatlık, günümüzde sağlık durumlarında doğası olan strese maruz kalanların panzehiridir ve konfor artırıldığında, hastalar ve aileler önündeki işler için güçlendirilir. Ayrıca, hemşireler verdikleri bakımdan daha memnun hisseder. ”
Hasta konforu üç şekilde mevcuttur: rahatlama, kolaylık ve olağanüstülük. Bu konforlar dört bağlamda ortaya çıkabilir: fiziksel, psikospektüel, çevresel ve sosyokültürel.
Hastanın konfor ihtiyaçları değiştikçe, hemşire müdahaleleri de, değiştirin.

Cheryl Tatano Beck

Doğum Sonrası Depresyon Teorisi
“Bir bebeğin doğumu sevinç için bir fırsattır - ya da demek böyle devam eder […] Ama bazı kadınlar için sevinç bir seçenek değildir.”
Bakımını yaptığımız bakıcılık mesleği olarak tanımladığımız, bakımını üstlendiğimiz kişilere, öğrencilere ve birbirlerine.
Doğum sonrası depresyonu anlamak ve önlemek için kanıt sağlar .

Kristen M. Swanson

Bakım Teorisi
“İlgilenmek, kişisel bir sorumluluk ve sorumluluk duygusu hissetmesine karşı değerli bir kişiyle ilişki kurmanın besleyici bir yoludur.”
Hemşireliği, başkalarının iyiliği için bilinçli bakım olarak tanımlar.
Disiplini geleneksel değerlerine ve bakım şifalarına dayanarak güncel hemşirelik uygulamalarını, eğitimini ve araştırmalarını geliştirmek için bir yapı sunar.

Cornelia M. Ruland ve Shirley M. Moore

Huzurlu Yaşam Sonu Teorisi
Odak ölümün kendisi üzerinde değil, hastalar ve onların önemli kişileri için kalan sürede barışçıl ve anlamlı bir yaşam sağlamaya odaklandı.
Amaç, ölümcül hasta hastalara bakmakta yer alan karmaşıklığı yansıtmaktı.

Referanslar

Bu çalışma rehberi için önerilen okumalar ve kaynaklar:

Alligood, M., ve Tomey, A. (2010). Hemşirelik teorisyenleri ve eserleri, yedinci baskı (No ed.). Maryland Heights: Mosby-Elsevier.
Alligood, MR (2017). Hemşirelik Kuramcıları ve Çalışma Kitapları . Elsevier Sağlık Bilimleri.
Barnard, KE (1984). Bebeklerde ve küçük çocuklarda hemşirelik araştırması. hemşirelik araştırması yıllık değerlendirmesi (s. 3-25). Springer, Berlin, Heidelberg.
Brown, HI (1979). Algı, teori ve bağlılık: Yeni bilim felsefesi . Chicago Üniversitesi Basını.
Brown M (1964) Hemşirelik teorisinin gelişiminde araştırma: hemşirelik araştırmalarında teorik bir çerçevenin önemi. Hemşirelik Araştırması.
Chinn, PL ve Jacobs, MK (1978). Hemşirelikte teori geliştirme için bir model. Hemşirelik Biliminde Gelişmeler , 1 (1), 1-12.
Colley, S. (2003). Hemşirelik teorisi: pratik önemi. Hemşirelik Standardı (2013 yılına kadar), 17 (46), 33.
Fawcett, J. (2005). Teorinin değerlendirilmesi için kriterler. Hemşirelik bilimi , 18 (2), 131-135.
Fitzpatrick, JJ ve Whall, AL (Eds). (1996). Hemşireliğin kavramsal modelleri: Analiz ve uygulama . Connecticut, Norwalk: Appleton ve Lange.
Kaplan, A. (2017). Sorgulamanın yürütülmesi: Davranış bilimi için metodoloji . Routledge.
Meleis, AI (2011). Teorik hemşirelik: Gelişim ve ilerleme . Lippincott Williams ve Wilkins.
Neuman, BM ve Fawcett, J. (2002). Neuman sistemleri modeli.
Bülbül F (1860) Hemşirelik Notları. New York NY, Appleton.