Bu yazımda sizlere hemşire olarak yasal sorumluluklarımızdan ve bunların ihlali durumunda ne gibi cezalar alabileceğimizden bahsedeceğim.





Öncelikle bu konu okuduğumuz okulların hemen hepsinde anlatılır. Ancak çok uzun anlaması güç ve sıkıcı bir konudur. Bu nedenle hepsini anlamamız pek mümkün olmuyor.

Demek istediğim bizler hemşire olarak tabi ki ne yapmamamız gerektiğini biliyoruz ancak o kadar çok dava açılıyor ki artık. Bu davaların manevi tazminat boyutları da oldukça yüksek.

Doktorlar malpraktis veya tıbbi davalar için sigorta dahi yaptırıyorlar ama henüz hemşireler için böyle bir sigorta ben duymadım; ya yok yada yaygın değil.

Bu yazımın amacı sizlere ders vermek, yada açılan davaların haksız olduğunu söylemek değil. Ben bu yazıda ülkemizde hemşireler adına açılan bazı davalar ve sonuçlarına değinmek istiyorum bu şekilde anlamak daha kolay olur.

Bu haberler medyadan alınmadır sonucunu elbette takip edemediğim haberler de var ama genel itibari ile sonuçlanmış haberlerden oluşuyor. O yüzden lütfen haberleri değerlendirirken şu amacı unutmayın; bunlar insanları yermek yada mevcut sistemi eleştirmek için değil. Bizler ülkemizde bu durumla alakalı olan gelişmeleri bilelim buna göre önlemimizi ve başımıza gelebilecekleri önceden bilelim.

Bilmemiz Gereken Bazı Yasal Konular

- Sağlık çalışanı olarak çoğumuz kendimiz ile alakalı yasa, tüzük ve yönetmelikleri bilmiyoruz.

- Ülkemiz tıbbi hata ile ilgili kurumları; Yüksek Sağlık Şurası ve Adli Tıp Kurumudur.

- Geçmiş yıllara ait 10 yıllık istatistiğe göre davaların % 70'i hekimler ile % 22'si hemşireler ile ilgili iken kalan kısmıd diğer konulardan oluşuyor.

- Hastanın şikayetinin yeterince dinlenmemesi, hastaya sadece tedavi için zaman ayrılması, yanlış değerlendirme ve uygulamaların temel nedeni kabul edilmiş.

- Hata riskini artıran bazı etmenler ise; görev tanımı yetersizliği, görevde yükselme eksiklikleri, motivasyon eksikliği, iş yoğunluğu ve iş tatminindeki eksiklik gibi nedenler olduğu belirlenmiş.

- Sağlık çalışanlarının son gelişmeler ile ilgili literatür takip etmediği belirlenmiş.

- Hemşireler için temel dava alanları; hasta güvenliği, ilaç uygulama hataları, yöntem ve tedaviler, araç gereç kullanım kusuru, kayıt ve iletişim kusuru olarak belirlenmiş.

- Hemşirelerin hatalı tıbbi uygulama nedeniyle dava edilmeleri günümüze geldikçe artmaktadır.

- Hemşireler taburculuk işlemlerini etkin yapamadıkları için de dava edilmektedirler.

Taksirli suç ne demek

- Eğer sağlık mesleğinde bir görev yapılmamış ise, bu görevin yapılmadığında ortaya çıkabilecek zarar kestirilebilir bir zarar ise ve buna rağmen gene de yapılmamış ise taksirli suç olarak işleme alınır.

- Kamu görevlisi olan sağlık çalışanları; mesai saatleri dışında yaptıkları bir işlemden dolayı dava edilir ise kamu görevlisi olmayan personeller gibi yargılanırlar.

- Tıbbi müdahaleyi yapan kişi hemşire değilse ( örneğin öğrenci), müdahale gereksiz yere yapılmış ise, hastanın rızası ve bilgisi olmadan yapılmış ise tazminat davaları günceme gelir.

- Hemşire hastaya zarar vermek istemese veya öngöremese dahi, dikkatli ve özenli olmadığı ispatlanırsa cezai sorumluluk ortaya çıkar.

- Hemşirenin yaptığı uygulamanın kusurlu olup olmadığına Yüksek Sağlık Şurası karar verir, Adli Tıp Kurumu ise bu karar da bilirkişi olarak görev alır.

- Hatalı uygulamada maddi tazminat; Örneğin hasta hemşirenin bir uygulama hatası nedeni ile ameliyat olmuş ise bu süreç ve kullanılan ilaç masrafları maddi tazminat olarak hemşireden talep edilir.

- Hemşire bir kamu görevlisi ise, tazminat davası doğrudan hemşireye açılamaz.

- Buna rağmen devlet memurları kanununun ilgili maddesi uyarınca; konusu suç olan eylem yerine getirilmesi kişinin kendi sorumluluğudur. Komu hizmeti sunmak için verilen yetkiler suç işlemek için kullanılamaz. 

Sonuç

Yukarıdaki değerlendirmeler olayın sadece özeti niteliğindedir. Hemşirelerin ve diğer sağlık çalışanlarının bu konuda sorumlukları büyüktür ve her geçen gün artmaktadır.

Avukatlar tıbbi hatalar konusundaki davaları oldukça yoğun takip etmektedirler. 

Sağlık alanında takdir edersiniz ki; insanlar ameliyat olur, hasta olur, iyileşir veya kısmi iyileşir. Bu döngü ister isteyelim ister istemeyelim devam edecektir. Bazı hastalar tamamen iyileşmeyecek, bazı ameliyatlar yüzde yüz başarılı olamayacak, hatta ve hatta çoğu zaman ilaç yan etkileri olacaktır.

Bu su götürmez bir gerçektir. En basitinden bir ilacın dahi yan etkisi olmayacağına hiçbir firma garanti veremez. 

Bizler iş hayatımız boyunca yüzlerce binlerce uygulama yapacağız, hangi uygulamanın yan etkisinin olacağını bilmeden, bir gün başımıza bir olay muhtemelen gelecek.

Bu durumda hasta ve yakınları olayın bir ilaç yan etkisi mi yoksa doğal bir olay mı olduğunu anlamaya bazen de bazı olayları kabullenmemeye gidecekler. Bu da bir yakınının başına kötü bir olay gelen her insanın doğal hakkıdır.

Bu durumda avukatlar devreye girecek ve olayın araştırılması istenecek, belki davalar hatta tazminat davaları açılacak. 

Bizim burada yapmamız gereken şey her işimizi özellikle yukarıda bahsedilen maddeler ile alakalı olanları dört dörtlük yapmamız.

Bu zaten vicdanen olması gereken profesyonelliktir. Bizler hatasız çalışmak zorunda olan meslek grubuyuz. Oldu ki bir yan etki oldu, bizler mesleğimizi layıkı ile icra etti isek gerçek ortaya mutlaka çıkacaktır.

Örnek Dava ve Cezalar

Ameliyat sırasında vücutta yabancı madde unutulması

Bu tür haberler üzücü de olsa da karşımıza çıkıyor; bu olayda hemşire ve doktor 2 yıl 6 ay hapis cezası almış. 3 ay süre ile de meslekten ihraç edilmişler.

Doğum sonrası üşüyen annenin ayaklarına sıcak su torbası konulması ve hastanın ayaklarının yanması

Doğum yapan anne üşüdüm diyor. Hemşireler ise sıcak su torbası vermişler hastaya, yalnız iddaya göre hasta anestezi etkisinden sıcak su torbasının çok sıcak olduğunu hissedememiş ve ayaklarında yanık oluşmuş.

Hemşireler için taksirle bir kişinin yaralanmasına neden olduklarından dolayı 1500'er lira para cezası verilmiş.

Bebeklerin karıştırılması

İki aile doğum sonrası taburcu olup eve gidiyor. Eve gittiklerinde bebeklerin kol bantları hala duruyor aile bebeğin başka birine ait olduğunu kol bandından anlıyor. Sonra testler yapılarak bebeklerin karıştığı anlaşılıyor.

Bu olayda bebeği teslim ettiği tespit edilen hemşire 1.5 ay hapis hastane ise 20 bin tazminat cezası alıyor.

Muayene olmadan yapılan iğne

Başka bir haber de hasta muayene olmadan hemşirenin ağrı kesici iğne yaptığı iddia ediliyor. Bu olayda hemşirenin işlemi sonucu hasta zarar görmediğinden ceza verilmiyor. 

Sonuç 

Yukarıdaki olaylar son beş yılda ülkemizdeki medya gündeminden alınmış haberler ve sonuçları. Çok fazla detaya girmedim, sadece kısaca olayları anlattım. Haklılık veya haksızlık yada arkadaşlarımızı ve hastaları yerme yazısı değil bu. 

Ancak hemşireler ne ile suçlanabiliyor bakılması açısından önemli. Yani haberler yanlı olabilir bazı meslektaşlarımız tabi ki hatalı olabilir. Bizler bunları görmeli ve dikkatli olmalıyız. Yani ne ile suçlanabileceğimizi bilmeliyiz.


Umarım yararlı olmuştur. Sizde buna benzer haber yada dikkat etmemiz gerekenleri yorum olarak yazabilirsiniz.