BAKIM ve AHLAK
Bakım gerçekten hemşireliğin özüdür. Bakım ve beceriler iç içe geçmiştir. Yetkili ve şefkatli olmak. Hepimiz yetkin ve şefkatli olmaya kararlıyız, hemşire olduk çünkü.
Ancak bu bağlılığa meydan okunan zamanlar vardır.
Bir gün, bir mahkumla ilgilenmekle görevlendirildim. Mahkum koğuşu elbette. Odada iki, dışarıda oturan iki gardiyan vardı. Sert bir suçlu gibi görünüyordu hasta. İşlediği suç yüz kızartıcı bir suç.
Bütün gün, mecburdum onunla ilgilenmek için. İşlediği suçun detayına girmiyorum. Bir hemşire olarak suçu ve hikayesini bir kutuya koydum, kapadım ve rafa kaldırdım; önümde sadece bir kişi ve bir hasta vardı.
Hastanın damar yolunu ilaçlarını vesaire yaptım. Hayat kutsal olduğu için her hayatın saygıyı hak ettiğine inanıyorum. Kendinize değerlerinizi hatırlatmak, bakış açınızı değiştirmenize ve odaklanmanıza yardımcı olur. Ahlaki sıkıntıyla karşı karşıya kaldığınızda bunu yapın.
Hastanemizin tecrit ünitesinde tutuklularla ilk kez çalıştığımda, gardiyanlara merakla sorardım, suçları neydi? Gardiyanlar her zaman "bilmiyorum" diye cevap verirdi.
İçimde sanki bir dürtü onlara yardım etmek istemiyordu, yardımı hak etmiyorlar diye düşünüyordum belki de. Ama mesleki ahlak ve etik yanım buna karşı çıkıyordu elbette.
Sormamayı ve sonra başa çıkmayı öğrendim. Merak etmemeyi öğrendim. Bağlantının kesilmesi, bazen hemşirelikte ihtiyaç duyulan bir başa çıkma becerisidir. Hangi uzmanlık alanında olursanız olun, ahlaki sıkıntılar olacaktır. Hemşireler bazen sarhoşlar ile veya uyuşturucu arayan hastalar ile ilgilenir.
YBÜ hemşireler, noncpr yani ölmesine izin verilen bilinçsiz hastalara bakıyor ve bu bakım onlara boşuna bir bakım gibi gelebilir. Anahtar, duygularınızdan kopmak değil, ayrılmaktır.
Başa çıkma mekanizması olarak bölümlere ayırın, ancak bütün olarak kalsın. O hastalar bilinçsiz ve evet son dönemlerini ve belki de son nefeslerini alıyorlar. Bu hastalar hayatını kurtardığınız veya iyileştiğini göreceğiniz hastalar değil. Bunu bilmek bazen zor olabiliyor. Ancak her hayat gibi onlarında huzur içinde, bakımlı bir şekilde, az ağrılı ve az acılı bir şekilde hayatlarının son anını yaşamayı hak ediyorlar. Bunu bu şekilde düşünmek gerekir.
Bazen bize hakaret eden, saldıran hastalar veya hasta yakınları oluyor. Tüm istek ve şevkiniz gidiyor. Siz aslında orada onlara yardım etmek için varsınız ve bu yardım eliniz bazen sert bir dille yaralanıyor.
Olaylara önceden kişi gözüyle bakardım. Bazı kişiler ile ilgilenmek çok hoşuma gider, bazıları ile ilgilenmek çok zoruma giderdi. Eminim mesleki hayatınız bir döneminde bunu yaşadınız veya yaşayacaksınız. Bu zamanlarda gene olaylara bölerek bakmak zorundasınız. Karşınızdaki bir hayat ve bakım her zaman ne olursa olsun ona hayatın vermiş olduğu bir hak.
Hemşirelik böyledir, sabır denen olgunun belki de en çok kullanıldığı an bu anlardır. Siz hemşiresiniz, karşınızdaki hasta, duyguları azaltıp bakmaya devam edeceğiz.
Zor, evet ... ama hemşirelik asla kolay değil zaten.....
