Devlet memurluğunda "Maaşım neden artmadı?", "Derecem ne zaman yükselecek?", "Lisansı bitirince derecem kaç olacak?" gibi soruların cevabı, karmaşık görünen ancak belirli bir matematiğe dayanan 657 Sayılı Kanun ve Terfi Mevzuatında gizlidir.
Bu rehberde, Sağlık Bakanlığı Terfi İşlemleri Uygulama Kılavuzu referans alınarak, memuriyete girişten emekliliğe kadar karşılaşacağınız tüm senaryoları (askerlik, ücretsiz izin, okul bitirme) en anlaşılır haliyle derledik.
1. Bilmeniz Gereken Temel Kavramlar
- Terfi Tarihi: Bir üst kademe veya dereceye geçişi hak ettiğiniz tarihtir.
- Kazanılmış Hak Aylığı (KHA): Eğitim durumunuz ve hizmet yılınızla elde ettiğiniz, maaşınıza esas derecenizdir.
- Emekli Esas Aylığı (EEA): Özel sektördeki (SSK/Bağ-Kur) tüm hizmetlerinizin de katılıp emeklilik keseneğinizin hesaplandığı derecedir. Genellikle KHA'dan daha ileride olur.
- İntibak: Eğitim değişikliği veya önceki hizmetlerin sayılması sonucu derece/kademede yapılan güncellemedir.
2. Öğrenim Durumu ve Ekstra Haklar
Memuriyete başladığınızdaki eğitim durumunuz "başlangıç noktanızı" belirler. Ancak Sağlık ve Teknik personel için ekstra avantajlar vardır.
| Öğrenim Durumu | Normal Giriş | Sağlık/Teknik Personel Girişi |
|---|---|---|
| Lise | 13 / 3 | 12 / 3 (+1 Derece) |
| Ön Lisans (2 Yıllık) | 10 / 2 | 10 / 2 (Değişmez) |
| Lisans (4 Yıllık) | 9 / 1 | 8 / 1 (+1 Derece) |
*Sağlık Lisansiyeri (Hemşire, Ebe, Fizyoterapist vb.) ve Mühendisler normal lisans mezunlarından 1 derece ileride başlar.
3. Yüksek Lisans ve Doktora Etkisi
Akademik kariyer yapmak memuriyette sizi öne taşır. 657 sayılı Kanun Madde 36/A-9 gereğince:
Memuriyet öncesi veya sırasında bitirilmesi fark etmeksizin +1 Kademe ilerlemesi sağlar.
Doktora yapanlara +1 Derece (3 Kademe) verilir. Eğer daha önce Yüksek Lisans için 1 kademe aldıysanız, doktora bitince üzerine 2 kademe daha eklenerek toplamda 1 dereceye tamamlanır.
4. Memurken Okul Bitirme (İntibak ve Emsal)
En çok kafa karıştıran konu budur: "Lise mezunu hemşireyim, Lisans tamamladım, derecem ne olacak?"
Burada Emsal Kuralı (12/d) devreye girer. Devlet size şunu der: "Seni, hiç çalışmayıp sadece okusaydın ve okul biter bitmez işe başlasaydın geleceğin noktadan daha ileriye götüremem."
Örnek Hesaplama
- 🧑⚕️ Durum: 2010 yılında Lise mezunu olarak atanan bir hemşire, 2014'te Lisans bitiriyor.
- 📅 Emsal Kimdir? 2010'da liseye başlamış gibi değil, 2010'da 4 yıllık fakülteye başlamış ve 2014'te mezun olup o gün memuriyete girmiş hayali bir arkadaşınızdır.
- ⚖️ Sonuç: İntibak yapılırken, sizin mevcut hizmet süreniz, yeni öğrenim durumunuzun (Lisans 8/1) üzerine eklenir. Ancak ulaşılan derece, o hayali emsal arkadaşınızın derecesini geçemez.
5. Terfi, Ödül (8 Yıl 1 Kademe) ve Cezalar
- Olağan Terfi: Bulunduğunuz kademede 1 yıl çalıştıysanız ve üst kademe boşsa otomatik olarak 1 kademe ilerlersiniz.
- 8 Yıla 1 Kademe (Ödül): Son 8 yıl içinde herhangi bir disiplin cezası almayan memura, ödül olarak ilave +1 Kademe verilir. (Eskiden bu süre 6 yıldı, 657 sayılı kanun değişikliği ile 8 yıl oldu).
- Kademe Durdurma Cezası: Eğer disiplin cezası (Kademe İlerlemesinin Durdurulması) alırsanız, ceza süresi kadar (1-3 yıl) terfiniz dondurulur.
6. Askerlik ve Ücretsiz İzin Durumları
İster memuriyetten önce ister memurken yapılmış olsun, askerlik süresi (yedek subaylık veya erlik) memuriyet hizmetinden sayılır. Hem derece/kademenizi ilerletir hem de emekliliğe sayılır.
Kural olarak ücretsiz izinde geçen süreler terfi (KHA) için sayılmaz. Ancak bu süreleri SGK'ya borçlanırsanız (parasını öderseniz), sadece emeklilik (EEA) sürenize eklenir.
Son Söz
Özlük haklarınız, maaşınızdan emeklilik ikramiyenize kadar her şeyi etkiler. Diploma verdiğinizde "İntibak", askerden döndüğünüzde "Hizmet Saydırma" dilekçelerini zamanında vermeyi unutmayın.

4 yorum