İşlerimizin yoğunluğunu biliyorsunuz ve ben yazı yazmak için vakit bulmakta zorlanıyorum.
Bunun yanında o kadar çok yazı fikri biriktirdi ki bu salgın anlatamam.
Şimdi bildiğiniz üzere ben bir saha hemşiresiyim ve sahadan vazgeçmeyi asla düşünmedim. Saha da olduğumda sahanın zorluk ve sorunlarını çok daha iyi görebiliyorum.
Çekinmeden sorunları da dile getirmeyi kendime görev ediniyorum.
Bu yazımda size bir servis hemşiresinden bahsedeceğim. Haydi başlayalım.
Bir servis hemşiresi hastasına ne kadar zaman ayırmak ister?
Hepimiz belirli eğitimler alarak bu mesleğin birer ferdi olduk ve eminim en iyi hasta bakımı vermek hepimizin içinden geçen bir duygu ve mesleki bir dürtü.
Peki en güzel bakım ne kadar zamanda verilir?
Bize mesleğimizi yapabilmek için yeterli zaman veriliyor mu?
Öncelikle hasta ile geçirdiğimiz zaman çok önemli ve bu zamanın ne kadar fazla olduğu verdiğimiz bakımın ne kadar güçlü olduğu ile de doğrudan alakalı.
Ben size bir servis hemşiresinin 8 saatlik mesaisinden ve hastalarına ayırabildiği zamandan bahsedeceğim. Siz yorumlarsınız.
Bir servis hemşiresi 8 saatlik mesaisinde ortalama 10 hastaya bakıyor, belki daha fazla bakan da vardır. Şimdi bu 10 hasta için hemşireye bırakılan zamana bir göz atalım.
Sabah 8-10 arası;
Hemşire servise gelir servisi devralır bu en iyimser süre ile 8:30 da biter. Doktor viziti 9 da başladığını düşünürsek, hemşire bu yarım saatlik dilimde eksik malzemelerini kontrol eder. Ardından vizit sonrası orderları çıkarır ilaçları ister. Bu işlemler 10 a kadar sürer. Saat 10 olmuştur ve hala hasta başına geçememiştir.
Mesaisinden 2 saat gider.
Öğle yemeği;
Hemşire sadece öğle yemeğini yer, bu yemek için ve gün boyu lavabo ihtiyacı için toplam 1 saat harcar. Kaldı hasta ile baş başa olacağı 5 saat.
Bilgisayar;
Hemşire gün boyunca, bir kaç defa bilgisayar başına gelir;
- İlaç düşmek, barkod çıkarmak vesaire işler için gün boyunca en az 30 dk harcar.
Kaldı hemşire hasta bakımı için 4.5 saat.
El yıkama ve hazırlık;
Hemşire her hastadan sonra ve gerekli gördükçe el yıkama yapmalıdır. El yıkama hasta odasına girme ve çıkma hazırlığı gün boyunca en az 30 dk sını alır.
Kaldı hasta hemşire için 4 saat.
En iyimser süre ile hemşire 10 hastasına 4 saat ayırarak mesaisi boyunca hastalarına bakar. Hasta başı zaman 24 dakikadır.
Hemşireden 24 dakika içerisinde bir hasta için istenenler;
1- En az iki kere hastanın vital değerlerine bakmak ve anormal bir sorunu hekime bildirmek ve o an verilen orderi uygulamak.
2- Rütin ilaçları uygulamak en az mesai boyunca iki kez
4- Kan almak
5- Hastanın aldığı çıkardığı takibini yapmak
6- Hasta ile iletişim kurmak
7- İtaki düşme formu gibi bir kaç formu doldurmak (her gün)
8- Hasta diyetine uygun yemek geldi mi, hasta beslenebildi mi? kontrolünü sağlamak, yaşanan aksaklıkları gidermek.
Tüm bunların yanında gene bu hasta başı 24 dakikadan kısarak; yeni yatışları kabul eder ve işleme gidecek hastaları hazırlar işlemden gelenleri tekrar kabul edip kontrol eder.
Evet 24 dakikaya neler sığdı değil mi?
Atama bekleyen hemşire sayımız hayli fazla, yani ülkemizde hemşire yok değil. Hastanelerimiz çok güzel belki ama içinde hemşire yok. Bir hemşire 8 saatte 10 hastaya bakması bekleniyor. Bu da kalitesi düşük hemşirelik bakımını ortaya çıkarıyor.
Hemşire sayısı artırılmalı, hastalarımız ile daha çok zaman geçirmek ve işimizi yapmak istiyoruz değil mi?
24 dakika da nasıl olacak????
Güncel Gerçeklik: Kişi Başına Düşen Hemşire Sayısı ve İş Yükü (2025 Verileri)
Tüm mesleki ideallerimize, eğitimci ve danışmanlık rollerimize rağmen, bir hemşirenin mesaisinde hastasına sadece "ilaç verip" koşuşturmasının ardında yatan en büyük ve acı gerçek, yetersiz istihdam ve astronomik iş yüküdür.
2025 itibarıyla durum, hemşireler üzerindeki baskının ne denli yüksek olduğunu bilimsel olarak ortaya koymaktadır:
OECD Ortalamasının Çok Gerisinde: Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) verilerine göre, Türkiye'de bin kişi başına düşen hemşire sayısı, 2023 verileri baz alındığında, 2,8 ila 3 civarındadır. Oysa OECD ülkelerinin ortalaması 9,2 hemşiredir. Yani bir Türk hemşire, OECD'deki meslektaşının yaklaşık üç katı hastaya bakmak zorunda kalmaktadır.
Döner Sermaye ve Tükenmişlik Baskısı: Temel ücretlerin yetersizliği nedeniyle hemşireler, kısmen gelirlerini artırmak için daha fazla mesai, fazla nöbet ve döner sermaye/teşvik sistemi gibi uygulamalara yönelmek zorunda kalmaktadır. Bu durum, dinlenme hakkını, yıllık izinlerini dahi tam kullanamama ve sürekli bir tükenmişlik (burnout) döngüsüne girmeye neden olmaktadır.
Karşılanamayan Bakım Riski: Türk Hemşireler Derneği (THD) ve akademik araştırmalar, ağır iş yükü, yetersiz kadro ve mesleki özerkliğin sınırlanmasının, tıbbi hata riskini ve "Karşılanamayan Hemşirelik Bakım Gereksinimlerini" artırdığını net bir şekilde ortaya koymuştur. Bir hemşire, hastasına zaman ayıramadığında, ona sunamadığı psikososyal destek ve eksik kalan eğitim, ne yazık ki hizmetin kalitesini ve hasta güvenliğini doğrudan tehdit etmektedir.
Sonuç olarak; bir hemşirenin hastasına sadece ilaç kutusu muamelesi yapması, bir tercih değil; mesleki idealizmi, sistemsel olarak boğan bir zorunluluktur. Yüksek Lisans ile kazandığımız bütüncül bakım bilgisini tam anlamıyla sahaya yansıtabilmemiz için, öncelikle hastayla geçirilecek yeterli ve nitelikli zamanın bize geri verilmesi gerekmektedir.
