DSÖ 2020 Hemşire ve Ebe Yılı: Vizyonun Günümüz Hemşireliğine Mirası

Son birkaç yıl boyunca, hemşireliğin, sağlık sistemindeki rolünün önemi giderek daha fazla artmıştır. Ve daha da artmaya devam etmektedir.

Son birkaç yıl boyunca, hemşireliğin, sağlık sistemindeki rolünün önemi giderek daha fazla artmıştır. Ve daha da artmaya devam etmektedir.

Hemşireler Sağlık Hizmetinin “Köprüsü”

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), WHO genel müdürü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus’un, 2020’yi hemşire ve ebe yılı olarak ilan etmeyi önerdiği bir toplantı yapıldı.

Dr. Ghebreyesus, hemşirelerin sağlık hizmetlerinin “köprüsü” olduğuna, halkı ile karmaşık sağlık sistemi arasında çok önemli bir bağlantı olduğuna değindi. Hemşireler ve ebeler, sağlık hizmetlerinin “ön saflarında”.

İnanılmaz derecede başarılı ve etkili bir halk sağlığı savunucusu olan Dr. Ghebreyesus, WHO ve Nursing Now'un çalışmaları ilerledikçe, hemşirelik ve ebelik rolünün "güçlendirilip teşvik edileceğini" ifade ederek, hemşirelik mesleğinden büyük gurur ve sevinç duyduğunu belirtti.

Deklarasyonunun sonuna doğru, 2020'nin Florence Nightingale'in 200. yıldönümü olduğuna dikkat çeken Dr. Ghebreyesus'a "insanlığa büyük katkı sağlayan onun gibi insanları kutlamamız gerekiyor." diye ekledi.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO)

Dünya Sağlık Örgütü, Birleşmiş Milletler ülkelerine hizmet veren küresel bir kurumdur . Bu dünya genelinde içinde ülkemizinde bulunduğu 194 ülkeyi içerir ve her birinde, DSÖ'nün bir görevi vardır: her ülkeye halkı için mümkün olan en optimum sağlığı sağlamada yardımcı olmak.

Bunu çeşitli şekillerde yaparlar:

Hükümet yetkililerine sağlıkla ilgili yasalar ve programlar hakkında bilgi verir.

Ülkenin hastalık önleme çabalarının güçlendirilmesine yardımcı olunması.

Yerel toplulukların ihtiyaçlarını karşılamak için büyük ve küçük ölçekli sağlık programları yürütür.

DSÖ 2020 Hemşire ve Ebe Yılı: Vizyonun Günümüz Hemşireliğine Mirası ve 2025 Değerlendirmesi
[GÜNCEL DURUM ANALİZİ: Ekim 2025]

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 2020 yılını "Uluslararası Hemşire ve Ebe Yılı" ilan ettiğinde, küresel sağlık gündemine bu meslek gruplarının kritik rolünü taşıdı. Bu çağrının üzerinden geçen süre, sadece bir takvim yılını değil, aynı zamanda tüm dünyayı derinden etkileyen bir salgın sürecini de kapsadı.

Peki, DSÖ'nün bu vizyonu, 2025 yılına geldiğimizde hemşirelik mesleğine ne gibi somut faydalar sağladı ve hangi alanlarda iyileştirilmesi gereken dersler bıraktı? Bu yazımızda, 2020 mirasını ve güncel durumunu akademik bir perspektifle değerlendiriyoruz.

I. 2020 Yılında Atılan Önemli Adımlar ve Somut Gelişmeler

2020 yılı, tüm dünyada hemşireliğin görünürlüğünü artırmak için benzersiz bir fırsat yarattı. Salgının başlangıcıyla çakışması, hemşirelerin sahada gösterdiği fedakârlığı küresel çapta tescilledi.

• Eğitim ve Yatırım Çağrısı: DSÖ, devletlere hemşirelik eğitimine ve altyapısına daha fazla yatırım yapılması çağrısında bulundu. Bu çağrı, bazı ülkelerde mesleki eğitim kotalarının artırılması ve yüksek lisans programlarına olan ilginin yükselmesi gibi sonuçlar doğurdu.

• Liderlik Rollerinin Güçlenmesi: Salgın yönetimi sürecinde, hemşireler hastane ve birim yönetimlerinde daha aktif rol almak zorunda kaldı. Bu durum, hemşirelik uzmanlarının politik karar alma süreçlerinde daha fazla yer alması gerektiğini somutlaştırdı.

II. Vizyonun Uzun Vadeli Etkileri ve 2025'e Kalan Miras

DSÖ'nün 2020 çağrısının asıl amacı, hemşire ve ebe eksikliğine dikkat çekmek ve mesleğin statüsünü yükseltmekti. 2025 yılına baktığımızda, bu vizyonun bıraktığı en önemli miraslar şunlardır:

1. Kanıta Dayalı Uygulama Vurgusu: Hemşirelik Yüksek Lisans eğitiminde, araştırma ve kanıta dayalı uygulama (EBP) konularının önemi daha iyi anlaşıldı. Artık, hemşirelerin sadece uygulayıcı değil, aynı zamanda bilimsel veriyi kullanan karar vericiler olması gerekliliği, akademik programlarda daha çok işlenmektedir.

2. Psikososyal Destek İhtiyacı: Salgın süreci, sağlık çalışanlarının tükenmişlik sendromu ve psikolojik yükünü gözler önüne serdi. 2020 vizyonunun başarısız olduğu en önemli alanlardan biri, hemşireler için yeterli psikolojik ve fiziksel destek sistemlerinin kalıcı olarak kurulamaması oldu.

3. Kariyer Gelişim Yolları: Hemşirelikte uzmanlaşma ve kariyer basamakları (örneğin Klinik Uzman Hemşirelik) gibi alanlarda mevzuat çalışmaları ve akademik ilgi artmıştır.

III. 2025 Hemşireliği İçin Gelecek Hedefler

DSÖ'nün 2020 yılındaki hedeflerine tam olarak ulaşılamamış olsa da, geride kalan beş yıl, mesleğin geleceği için yol haritası çizmektedir.

• Yeterli Personel: Küresel çapta hemşire açığının kapatılması, çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve göçün önlenmesi, halen 2025'in en acil hedefleridir.

• Teknolojik Entegrasyon: Sağlık bilişimi, yapay zeka ve tele-hemşirelik gibi alanlarda hemşirelerin aktif rol alması, gelecekteki sağlık krizlerine hazırlık için temel bir gerekliliktir.

• Eşit Ücretlendirme: Hemşirelik hizmetlerinin ekonomik ve toplumsal değere paralel olarak daha adil bir şekilde ücretlendirilmesi, mesleğin statüsünü kalıcı olarak yükseltecektir.

Bu tarihi çağrı, 2025 hemşireliği için bir dönüm noktası olmuş; mesleğimizin potansiyelini ve karşılaştığı zorlukları küresel platforma taşımıştır.

2020 Yılı Hemşire ve Ebe Yılı

Bu, hemşirelik ve ebelik alanı için ne anlama geliyor? Uluslararası Hemşirelik Konseyi Başkanı Annette Kennedy, bunun birçok nedenden dolayı hemşireler ve ebeler için önemli bir adım olduğunu söylüyor :

Hemşireler ve ebeler için mükemmel bir eğitim standardını teşvik edecek, hemşireleri ve ebeleri sahada tutmak ve daha iyi çalışma ortamları yaratacak. Daha fazla insanın sağlık hizmetini kapsamlı bir şekilde alması artacak.